LEO PRICK
Eerder verschenen
columns

JL HELDRING
HJAHOFLAND
ROEL JANSSEN
CS VRIJDAG
ELSBETH ETTY
YOUP VAN 'T HEK
KAREL KNIP
PAUL DE LEEUW

LEO PRICK

23 december 2000

Full Color

Onderwijsjournalist Robert Sikkes heeft een boekje geschreven over het lerarentekort. Het is uitgegeven door Full Color dat zijn naam eer heeft aangedaan door het werkje te drukken op veelkleurig papier.

Dat boeken in de eerste plaats zijn bedoeld om te worden gelezen, daar heeft men blijkbaar niet aan gedacht. Een zwarte tekst gedrukt op donkerblauw gevlekt, glimmend papier, dat mag je een lezer niet aandoen. Wie erin slaagt de niet geringe druktechnische handicap te overwinnen, wordt overigens beloond met een uitstekend leesbaar verhaal, dat gaat over het personeelstekort in het onderwijs. Daarin wordt eerst de vergrijzing onder het Nederlandse onderwijspersoneel vergeleken met die in het buitenland, waar het soms wat meer, soms wat minder erg is dan bij ons. De massale uitstroom van leraren de komende jaren plaatst nu al overheden voor grote problemen. Als Sikkes alle remedies die her en der zijn bedacht de revue heeft laten passeren, tovert hij als konijn uit zijn hoge hoed de oplossing: die moet worden gezocht bij de allochtonen. Wonderlijk, vond ik het, dat hij daar ineens zo eenzijdig de nadruk op legde. Oplossingen die veel meer hadden gelegen in het verlengde van de door Sikkes gerapporteerde buitenlandse ervaringen zouden voor mij zijn geweest: betere salarissen en een schone, prettige, goed geoutilleerde werkplek. Toen ik vervolgens, in verband met het schrijven van deze column, de tekst op de binnenzijde van het omslag raadpleegde werd me het raadsel duidelijk. Full Color is niet de naam van een eigentijdse vormgever die veel kleur in zijn drukwerk doet, maar dient in verband te worden gebracht met onze veelkleurige samenleving. "Full Color wil", zo vertelde mij het omslag, "allochtonen enthousiast maken voor een baan in het onderwijs. Nog geen drie procent van de leerkrachten in Nederland heeft een allochtone achtergrond, terwijl inmiddels zo'n 100.000 allochtone jongeren een opleiding op mbo-niveau of hoger volgen. "

Tot zo ver het omslag en zie daar ook het gevaar van schrijven in opdracht. Conclusie: meer allochtonen voor de klas, zoals de opdrachtgever dat wenst. Overigens zou ik meer allochtonen voor de klas nooit maken tot mikpunt van mijn beleid. Dat werkt alleen maar stigmatiserend, temeer omdat daarbij ook altijd weer als argument wordt gehanteerd dat dit wenselijk zou zijn vanwege de vele allochtone kinderen in de klas. Juist onder allochtone leraren zelf zie je verzet tegen deze gedachtegang: "Ik ben een gewone Nederlander en ik wil ook lesgeven op een gewone Nederlandse school aan Nederlandse leerlingen. "

In andere sectoren worden mensen die daar de capaciteiten voor hebben in de gelegenheid gesteld om via interne opleiding en bijscholing door te stromen naar hogere functies. Dat zou het onderwijs ook moeten doen. Niet specifiek gericht op allochtonen, maar gewoon op mensen die meer scholing aankunnen dan ze aanvankelijk hebben gevolgd.

Tot slot nog iets heel anders. Om ervoor te zorgen dat u zich de komende feestdagen geen moment hoeft te vervelen leg ik u bij wijze van Kerstpuzzel de volgende vraag voor. Wat zou Full Color bedoeld hebben te zeggen met boven geciteerde zin: "Nog geen drie procent van de leerkrachten in Nederland heeft een allochtone achtergrond, terwijl inmiddels zo'n 100.000 allochtone jongeren een opleiding op mbo-niveau of hoger volgen."? Anders gezegd: wat heeft het een met het ander te maken? De beste oplossing wacht een verrassing. Succes en sterkte.

Leo Prick