NS en bonden sluiten akkoord over 'rondje om de kerk'

UTRECHT, 23 APR. Meer bevoegdheden voor de ondernemingsraad en een waslijst aan goede voornemens hebben de vakbonden bij de NS over de streep getrokken. De bonden hebben in de nacht van zondag op maandag ingestemd met de invoering van het omstreden nieuwe werkrooster voor machinisten en conducteurs per 10 juni.

NS en bonden sluiten akkoord over 'rondje om de kerk' Het personeel heeft vijf dagen gestaakt tegen de plannen van de NS-top. Maar volgens de vakbonden is het nu echt te laat om de roosters nog te veranderen. In ruil voor hun overgave hebben de vakbonden bedongen, dat de ondernemingsraad een nieuw plan mag opstellen. Daarbij hoeft ze niet alleen rekening te houden met de eisen van de NS-top, zoals dat de treinen beter op tijd gaan rijden, maar ook met het werkplezier van het personeel. Als de NS-directie het plan van de OR afwijst, mag een arbitragecommissie de knoop doorhakken. Die bestaat uit twee leden namens de werknemers en twee namens de directie. De minister van Verkeer en Waterstaat wijst de voorzitter aan.

Bonden en directie hebben verder afgesproken dat er voortaan regelmatig wordt gepraat over de kwaliteit van de arbeid. Op gezette tijden moeten werknemers vragenlijstjes invullen. Bedoeling is dat de stemming op de werkvloer er bij iedere meting van de kwaliteit beter op wordt. Onderhandelaar A. van den Berg van FNV Bondgenoten erkent dat het principeakkoord 'geen overwinning' is voor zijn vakbond. ,,Maar voor de directie ook niet. Vergeet niet dat ze nog geen stap verder zijn met de acceptatie van het rondje om de kerk. Maar je moet toch met elkaar verder.'' Hij noemt het resultaat 'geen geweldig akkoord'.

Bij de NS zijn eerder bijna-akkoorden gesloten, die later werden weggestemd door de vakbondsleden. ,,In die plannen moesten de leden het rondje om de kerk slikken in ruil voor verzachtende maatregelen. Nu hebben ze de kans dat ze ervan af komen'', aldus Van den Berg. Zijn collega H. Vankan van de vakbond VVMC is veel positiever. ,,Wij hebben altijd gezegd dat een structurele oplossing belangrijk is. Er staat nu bijvoorbeeld concreet op papier dat we iets aan het ziekteverzuim moeten doen. Daar werd vroeger nooit over gepraat. We hebben 100 procent binnen wat we wilden, behalve de invoering van het dienstrooster per 10 juni. Maar uitstel is toch al niet meer mogelijk.''

De NS-directie heeft beloofd voortaan beter met het personeel te communiceren. Zo denkt de eerste onderhandelaar namens de NS, de directeur Personeelszaken P. Boumeester, dat directieleden lokale vergaderingen gaan bijwonen. ,,Er is ook een duidelijke verbetering bereikt in de kwaliteit van de arbeid'', zegt ze, wijzend op de metingen van de kwaliteit van de arbeid. Ze erkent dat er geen straf is afgesproken als de kwaliteit van de arbeid niet verbetert.

Twee jaar geleden bereikten de vakbonden een basisakkoord over een nieuw dienstrooster, waarbij het personeel meer op vaste trajecten wordt ingezet. Rondje rond de kerk, smaalden machinisten en conducteurs. Naarmate de invoering concreter werd de directie zette in op het nieuwe spoorboekje per 10 juni 2001werd het verzet groter. Het dienstrooster werd de steen des aanstoots, ook al is de onvrede breder: ziekteverzuim, personeelstekort, agressie van passagiers.

De bonden hadden al getekend voor het rondje om de kerk. Twee dagen wilde stakingen brachten de bonden op andere gedachten. De afgelopen weken staakten de onderling verdeelde verenigingen nog eens drie dagen.

Was dat nodig om het akkoord te bereiken? NS-directielid Boumeester: ,,Dat gaat kennelijk zo in dit soort processen. Je moet telkens stappen zetten, achteraf is het makkelijk te zeggen dat het direct zo had gemoeten zoals nu in het akkoord is afgesproken.'' (ANP)