NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

MARISKA GRAVELAND
Een van de mooiste soundtracks uit de filmgeschiedenis is gemaakt door Bernard Herrmann voor de meeslepende sf-klassieker The Day the Earth Stood Still (1951). Aan het begin van de film is het al gelijk raak: we zien een sterrennevel en twee planeten, waarna de camera langzaam inzoomt op de aarde. Dat er iets niet pluis is begrijpen we uit de muziek, die veel weg heeft van een duivels vrouwenkoor, maar in werkelijkheid afkomstig is van de theremin. Dit prachtige instrument weet uit elektrische velden de meest griezelige, onwerkelijke klanken te produceren.

De mysterieuze sfeer komt ook aan het eind weer terug als de zin 'Klaatu barada nikto' wordt uitgesproken. Niemand weet wat het betekent, maar het zou één van de beroemdste citaten uit het sciencefictiongenre worden. Klaatu is de naam van het vriendelijke, vermenselijkte buitenaardse wezen dat in de film van Robert Wise (The Sound of Music, West Side Story) op aarde neerdaalt om te voorkomen dat wij onze eigen planeet de vernieling in draaien. Vlak voordat hij sterft - neergeschoten door een domme militair - fluistert hij zijn laatste woorden. 'Klaatu barada nikto'.

De aardbewoners waren anno 1951 net zo hardhorend als nu, dus ook toen begreep niemand Klaatu's Boodschap, die misschien wel van Messiaanse proporties is. In plaats van zijn wijze raad ter harte te nemen, rukken de militairen met volle kracht uit "to neutralize this menace from another world". Terwijl Klaatu alleen maar wilde waarschuwen voor de atoombom, en wereldleiders probeerde over te halen om zich aan te sluiten bij de Verenigde Naties van het universum. Enigszins dubieus is zijn voorstel om robots in te schakelen die elke menselijke agressieve handeling onmiddellijk met de dood afstraffen: wapens als oplossing voor geweld.

Klaatu is door filmanalytici vaak vergeleken met Christus, vanwege zijn verlossende boodschap, zijn volgelingen en wederopstand. Een politieke parallel is te trekken door de film te zien als commentaar op de hysterie rond de communistenjacht: in tegenstelling tot vele andere films uit die tijd stelt The Day invloeden van buitenaf niet voor als bedreigend. Ook voor wie die hoogdravende parallelen niet opviel, valt er nog genoeg te genieten: van de robot Gort met zijn laserogen, van het glitterpak van Klaatu, van de achtbaan die ineens halverwege blijft hangen omdat Klaatu alles op aarde even heeft stil laten staan. Even rust.

The Day the Earth Stood Still (R. Wise, '51, VS), Fox, 20.30-22.00u.