Telecombedrijf Versatel uit Amsterdam is de beginfase ontgroeid. Het brutaalste jongetje van de klas bindt in en spreekt met een beschaafd Engels accent.

Door onze redacteur STÉPHANE ALONSO

AMSTERDAM, 8 MAART. Het sinds deze maand in de AEX opgenomen telecombedrijf Versatel is bij velen bekend om zijn stoere taal en hoge inzetten. Maar de bluf is een beetje uit het poker verdwenen. Kijk alleen al naar de top van het bedrijf. Het Amerikaanse geknauw van oprichter Gary Mesch maakte het afgelopen jaar plaats voor het beschaafde Engels van de nieuwe topman, Raj Raithatha. Mesch voelde zich in de eerste plaats entrepreneur, terwijl het snelgroeiende bedrijf behoefte had aan een echte cijferaar.

Versatel heeft drie jaar lang geïnvesteerd in een glasvezelnetwerk en is de beginfase ontgroeid. Onder Raithatha, voorheen financieel directeur van Versatel, zijn sommige ambities scherpgesteld - andere zijn afgezwakt. Zo wil het bedrijf - alleen tegen een goede prijs - af van Zon, zijn internetaanbieder voor consumenten, aldus Raithatha gisteren tijdens de presentatie van de jaarcijfers. Versatel wil zich helemaal richten op de zakelijke telecommarkt voor middelgrote en kleine bedrijven, hoofdzakelijk in de Benelux-landen en Duitsland.

In Duitsland is de zakelijke invalshoek overgebleven na het mislukken van Sonne, de Duitse variant van Zon. Op het gebied van snelle internetverbindingen (Digital Subscriber Lines of DSL) wil Versatel niet langer pan-Europees zijn. De lang tot voorbeeld strekkende Amerikaanse DSL-markt stortte vorig jaar volledig in. Een van de slachtoffers was Versatels DSL-partner Northpoint.

Ook uit de beslissing om driehonderd werknemers te ontslaan, spreekt het nieuwe realisme van Versatel. Op een bestand van zestienhonderd werknemers is het een forse ingreep, die Versatel dit jaar een besparing van 10 miljoen euro oplevert. Versatel houdt vast aan het streven om begin 2002 een positief resultaat voor rente en afschrijvingen (Ebitda) te hebben. Het overschot aan werknemers stamt uit "het wilde verleden" van het bedrijf, zegt analist René Verhoeff van MeesPierson. "De ambities waren torenhoog en het geld leek gratis."

Die tijden zijn voorbij. De telecomsector hoeft dit jaar niet te rekenen op de vrijgevigheid van de financiële markten. "Versatel moet het doen met geld dat het heeft", aldus Verhoeff. Gisteren werd tijdens de presentatie van de jaarcijfers bekend dat het bedrijf eind december voor 1,2 miljard euro aan liquide middelen in huis had. Het bedrijf kan daarmee naar eigen zeggen ten minste twee jaar vooruit.

Zorgelijker is het eigen vermogen van Versatel. Dat bedroeg aan het einde van vorig jaar ongeveer 340 miljoen euro. De nettoverliezen die Versatel voorlopig elk kwartaal zal blijven maken, gaan ten koste van het eigen vermogen. Vorig jaar bedroeg het nettoverlies 421 miljoen euro. Streep zulke getallen tegen elkaar weg en er blijft weinig over. De Nederlandse effectenbeurs pleegt bedrijven met een negatief eigen vermogen naar het 'strafbankje' te sturen. "Het is paradoxaal", zegt Verhoeff. "Versatel moet hard op zoek naar eigen vermogen terwijl het zwemt in de liquide middelen." Hij vindt dat de regels op dit punt zouden moeten worden versoepeld. "Telecom is nu eenmaal een kapitaalintensieve business, zeker in de startfase."

Versatel is het bluffen overigens niet verleerd. Raithatha zei gisteren dat Versatel voor het komende jaar streeft naar een brutomarge (omzet min de kosten van de verkoop) van 36 procent, een stijging van tien procentpunten ten opzichte van vorig jaar. Binnen 18 tot 24 maanden denkt Versatel zelfs een brutomarge van 50 55 procent te kunnen halen.

Analisten vinden dat streven gewaagd. Een belangrijke - onzekere - factor is de houding van ex-monopolist KPN, vindt Verhoeff. Versatel heeft delen van het wijdvertakte en niet na te bouwen KPN-netwerk nodig om snelle internetverbindingen direct te kunnen leveren. De vraag is of Versatel de toegang tot dat netwerk snel en op eigen voorwaarden kan afdwingen. Verhoeff heeft zijn twijfels: "De deregulering in Nederland en de rest van Europa is één grote flop."