NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Zwartwitte archiefbeelden van brandende gebouwen, woedende zwarten en in pantserwagens patrouillerende gehelmde militairen. De Amerikaanse rassenrellen van de jaren zestig. In Newark, Detroit, Washington en Los Angeles. Op de Nederlandse televisie zijn de beelden vaak in historische overzichten herhaald om te laten zien hoe erg het daar was. Maar de rassenrellen op ons eigen grondgebied zijn weinig herhaald. In navolging van de oorlog in Amerikaanse binnensteden brandde in 1969 Willemstad. Ik was het weer vergeten. Door de onlusten met Antilliaanse jonge mannen in Dordrecht en Den Helder neemt de belangstelling voor de Antillen wat toe. Hé, wat zoeken die mensen hier?

Reporter bracht een breed historisch overzicht over de gevoelige relatie tussen de Antillen en Nederland. Gek genoeg reageerde de Nederlandse overheid hetzelfde op de onrust als de Amerikaanse federale en lokale overheden indertijd, veel geld sturen naar de getroffen gebieden en haastig veel zwarten, geschoold of ongeschoold, in lokale overheidsposities benoemen. "Maar zwart is een oneigenlijk criterium gebleken", zei de zwarte oud-minister van Volksgezondheid, S. Inderson in Reporter. "Het was toch geen creditcard, geen diploma dat je je werk goed doet." Er heerst nu al zes jaar een recessie in de Antillen en inmiddels zijn 40.000 werkloze Antillianen ons land binnen gekomen en vaak spreken ze niet eens Nederlands, alleen papiamento. De armen onder hen hebben typisch Amerikaanse problemen. Generaties van vaderloze gezinnen. Door de Antilliaanse immigratie is hier het aantal zwangere tieners omhoog geschoten.

Wat weten we eigenlijk van de overzeese gebiedsdelen? Niet alleen de Nederlandse overheid staat op afstand van de Antillen, ook de Nederlandse journalistiek. Ik kan geen correspondent in de Antillen noemen, terwijl ik er wel minstens tien ken in bijvoorbeeld Israël. De Antillen worden alleen behandeld in inhaalreportages zoals die van Reporter. Daar moeten we het dan de komende maanden weer mee doen. De vorige beurt was het tweede bezoek van Beatrix aan de Antillen. De meereizende journalisten nemen en passant wat lokale problemen mee, eindigend in mooie wederzijdse beloften om ze op te lossen. Eindelijk is er weer aandacht voor de Antillen, wordt optimistisch gemeld, alsof een mooie koninklijke glimlach en een paar camera's wat uit maken. Het fijne krijg je niet te weten, want juist als de relaties zo gevoelig liggen, komt het aan op gekoesterde contacten en die kunnen alleen worden opgedaan tijdens langdurig verblijf ter plekke. De reportage van Reporter bood nuttige achtergrond maar zat vol fascinerende gaten die een correspondent met goede contacten had kunnen invullen. Geen primeurs dus. Er werd een archiefband afgedraaid van een indertijd nieuws makend VPRO-interview met de Antilliaanse minister van justitie, Martha. Het gesprek was gehouden vanuit de Nederlandse studio via de telefoon - heel typerend. Martha toonde zich ontevreden over de Nederlands-Amerikaanse drugsbestrijding en hij vroeg zich af of dat geld wel goed was besteed. Wat hij precies bedoelde, kon Reporter niet meer achterhalen want de minister wilde hen niet ontvangen. En staatssecretaris De Vries zei dat hij nog nooit een klacht van de andere kant had vernomen. Hier werd dus iets weggestopt. Een Antilliaanse ex- politiecommissaris zei dat hij moest lachen om de geringe hoeveelheid drugs die werd onderschept. Je blijft achter met vage vermoedens van corruptie.

"Wij hebben jullie met het Nederlands opgezadeld", had koningin Beatrix vriendelijk aan de schrijver Frank Martinus Arion gezegd, oprichter van een papiament-talige school. Maar dat papiament bevordert juist het isolement omdat het alleen op de Antillen wordt gesproken. "Wij hebben het papiaments niet uitgevonden", zei De Vries geërgerd. Tegen zulke gevoelige impasses helpt het schijnsel van de publiciteit. Helaas wordt de belangstelling alleen gewekt bij rellen, van Willemstad tot Dordrecht.