Zes maanden cel geëist in Herculeszaak

Door onze redacteur GUIDO DE VRIES
ARNHEM, 16 FEBR. Tegen de luchtverkeersleider en de brandweercommandant van de vliegbasis Eindhoven is vandaag een gevangenisstraf van zes maanden, waarvan drie maanden voorwaardelijk, geëist wegens hun betrokkenheid bij de Herculesramp van 15 juli 1996.

Voor de militaire rechtbank van Arnhem pleitte officier van justitie Van Tooren ervoor de celstraf van beide verdachten om te zetten in een werkstraf van 150 uur, omdat beide verdachten de laatste viereneenhalf jaar een "moeilijke periode" hadden doorgemaakt.

In zijn requisitoir had de officier van justitie ernstige kritiek op het optreden van de luchtverkeersleider, majoor A.Z. (54), bij het neerstorten van de Hercules, waarbij 34 militairen het leven verloren. "De majoor hoefde volgens de regels niet te weten hoeveel mensen er aan boord waren, maar dat doet niet ter zake", aldus Van Tooren. "Hij heeft vanaf het moment van de crash naar eigen zeggen voor 99,9 procent geweten dat er een muziekkapel in het vliegtuig zat. Hij heeft dat in het crashbericht niet gemeld. Ook later heeft hij die gegevens bij zich gehouden, waardoor bij het reddingswerk scenario 1 in plaats van het veel uitgebreidere scenario 3 is gebruikt."

De officier verweet de brandweercommandant, de 43-jarige sergeant- majoor W.K., tal van missers. De commandant koos het verkeerde reddingsscenario. "Waarom hanteerde hij niet het worst case- scenario 3? Hij had moeten weten dat in dit soort vliegtuigen heel vaak passagiers meereizen. De sergeant-majoor bleef volgens de officier van justitie ook op andere punten in gebreke: K. wist niet dat er zich op het vliegveld een belemmerende greppel bevond en hij wist niet dat een Hercules aan de achterkant een luik heeft. "Dat had hij horen weten."

K. kreeg voorts het verwijt de linkerachterdeur van het toestel niet tijdig te hebben geopend. De belangrijkste kritiek van de officier was dat hij "te veel bluste en niet redde". "Het duurde te lang voordat hij het vliegtuig in ging. Naar mijn idee is hij er heel lang van uitgegaan dat zich geen passagiers in de romp bevonden. Hij heeft gedacht dat hij alleen te maken had met de bemanning in de cockpit. Een kwalijke fout."

De brand van de Hercules was een metaalbrand. Daarvoor zijn andere middelen nodig dan het gebruikelijke schuim en water. De brandweercommandant wist dat niet, zei hij. "We spoten wel eens op ouwe tanks met stukken ijzer erop, dat was ons vliegtuig. Nooit is ons echt geleerd hoe we een metaalbrand moeten aanpakken."

Volgens de officier van justitie zijn bij de Herculesramp "heel veel fouten, door heel veel mensen" gemaakt. "De veiligheidsinstructies kloppen bijvoorbeeld niet, de piloot had geen doorstart mogen maken en de vogels waren niet opgemerkt. Dat Z. en K. er als schuldigen waren "uitgepikt", noemde hij niettemin terecht. "Ze hebben niet expres iets fout gedaan, maar dat neemt niet weg dat ze een schuldelict hebben begaan. In hun geval was er een relatie tussen een gemaakte fout en een ingetreden gevolg. Dan spreken we van aanmerkelijke schuld en moet er een strafzaak volgen."

Zie ook:

'Hercules niet goed onderzocht' (18 oktober 1999)
Vliegramp Eindhoven: 32 doden (16 juli 1999)