MOSKOU, 6 FEBR. Het Kremlin maakt sinds gisteren volledig de dienst uit bij de televisiezender ORT, het 'eerste net' van de Russische televisie. Het kreeg langs indirecte weg de controle over de 49 procent van de aandelen die nog niet in staatshanden waren.

ORT was al voor 51 procent in handen van de staat. De andere 49 procent waren eigendom van Boris Berezovski, de oligarch die tot de kring van intimi rond president Jeltsin behoorde maar die uiterst kritisch staat tegenover diens opvolger Poetin. Berezovski, zo werd gisteren bekendgemaakt, heeft nu zijn aandeel in ORT verkocht aan collega- oligarch Roman Abramovitsj. Die heeft zelf geen belangstelling voor het management van het Russische eerste net en heeft de controle over zijn aandeel onmiddellijk overgedaan aan de regering.

Gisteren werden al vijf Berezovski-getrouwe leden van de elf leden tellende raad van bestuur van ORT ontslagen en vervangen door Poetin- aanhangers. "De staat heeft de facto de controle over ORT", zo zei gisteren in Moskou Igor Sjabdoerasalov, voormalig ORT-directeur en tot nu toe Berezovski's belangenbehartiger in de raad van bestuur.

Volgens de bladen Kommersant en Vedemosti is Abramovitsj in de transactie opgetreden als tussenpersoon voor Poetin. Abramovitsj had vroeger, tijdens het bewind van president Boris Jeltsin, net als Berezovski nauwe banden met het Kremlin. Anders dan Berezovski heeft hij echter nooit afstand genomen tot Jeltsins opvolger Poetin. Hij is eigenaar van het olieconcern Sibneft en een groot deel van de Russische aluminiumindustrie en werd onlangs gekozen tot gouverneur van de regio Tsjoechotka in het uiterste noordoosten van Siberië. Het blad Segodnja meldde gisteren dat Abramovitsj met de ORT-transactie heeft ingestemd in ruil voor "begrip" van de kant van de overheid bij de verkoop van een pakket aandelen van Sibneft.

Hoewel Berezovski tot dusverre net geen meerderheid van de ORT-aandelen bezat, bepaalde hij via zijn vertrouwelingen in de raad van bestuur wel in hoge mate het beleid bij ORT. In de nieuwe raad van bestuur zijn Berezovski's vertrouwelingen vervangen door hoge staatsfunctionarissen, onder wie vice-premier Valentina Matvijenko, de ministers van Cultuur en Informatie en de plaatsvervangende chef van de staf van president Poetin. Daarmee is een eind gekomen aan de onafhankelijkheid van ORT. ORT is de meestbekeken Russische televisiezender, die bovendien in heel Rusland en in een aantal voormalige Sovjet-republieken te zien is. Het tweede net van de Russische televisie, RTR, is al staatseigendom. Het derde net, NTV, is in handen van de door de Russische justitie gezochte oligarch Vladimir Goesinski, die op het ogenblik alle zeilen bijzet om te voorkomen dat zijn aandeel in handen van de staat valt en die op zoek is naar een buitenlandse koper. Juist gisteren zei Goesinski, in een vraaggesprek met het blad Kommersant, dat het Westen heeft nagelaten de persvrijheid in Rusland te verdedigen. "Poetin bedriegt iedereen. Hij praat over democratie, maar installeert een regime van de geheime diensten", aldus Goesinski, die zich in Spanje in huisarrest bevindt in afwachting van een besluit van de Spaanse justitie over zijn eventuele uitlevering aan Rusland. (Reuters, AP)