De telewerkmarkt wordt in hoog tempo ontgonnen. Minder files en sneller bij de crèche of op de tennisbaan is de gedachte. Deze week werden weer drie telewerkkantoren geopend. De oprichter: "Waarom die andere initiatieven geen succes zijn weet ik niet."

Door RONALD ROVERS

AMSTERDAM, 3 FEBR. Is het nog wel belangrijk om 's ochtends op kantoor collega's te begroeten? Zijn er nog mensen die uitkijken naar de verplichte stoelendans tijdens de ochtend- en avondspits? Wie zonder kan en zijn werk toch al grotendeels achter een pc uitvoert, hoeft niet per se naar het hoofdkantoor te komen. Waarom de laptop niet ergens anders inpluggen?

Schattingen van het aantal telewerkers zorgen nog wel eens voor problemen, maar dat tempert het optimisme van bedrijven en overheid geenszins. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat ziet telewerken als: "plaats- en tijdonafhankelijk werken met behulp van ICT". Volgens onderzoeken uitgevoerd onder de paraplu van de Stichting Nederlands TelewerkForum, een platform dat het telewerken moet stimuleren en dat is opgezet door het bedrijfsleven en het ministerie van Verkeer en Waterstaat, is het aantal telewerkers tussen 1992 en 1999 gegroeid van 60.000 naar ongeveer 300.000. In 2006 ziet het TelewerkForum ruwweg 1 miljoen Nederlanders hun werk elders dan achter het traditionele bureau op het hoofdkantoor uitvoeren.

Naast stadion Arena in Amsterdam werd woensdag het eerste kantoor van D- office geopend. Het bedrijf heeft inmiddels drie vestigingen, in Amsterdam, Bodegraven en Baarn. Binnen vijf jaar moet dat aantal zich hebben uitgebreid tot twintig vestigingen, verspreid over het hele land. Volgens Fred Geerts, mede-oprichter en mede-eigenaar van het bedrijf, streeft D-office naar een situatie waarin iedere Nederlander - "Nou ja, bijna iedere Nederlander" - binnen een half uur van zijn woning achter een pc in een D-office-filiaal kan zitten. "Wij hopen een nieuwe revolutie te creëren."

Het bedrijf is niet het eerste in zijn soort. In oktober 1999 startte Your-near-home-office. Te beginnen in Vlaardingen en uit te breiden naar twaalf vestigingen in de Randstad. Maar de telewerkers bleven weg en het bleef bij het ene kantoor in Vlaardingen. Oprichter Nico Wieringa: "Dit gaat echt doorbreken maar dat het nu nog niet gebeurt is een feit."

Inmiddels heeft Wieringa zijn plannen aangepast. "Alles staat of valt met het gemak waarmee mensen er gebruik van kunnen maken. Werknemers moeten makkelijk plaatsen verspreid over het hele land kunnen reserveren. Eén lokatie is geen lokatie." Het voordeel van het verhuren van telewerkplekken is dat per uur of per dag kan worden gereserveerd. Geerts: "De meter tikt alleen als je in het kantoor zit." Waarop is het vertrouwen in het telewerken gebaseerd? "De jongere generatie heeft minder behoefte aan een eigen kamer met een eigen bureau", stelt Geerts' collega Bas Menheere. Een half uur rijden, geen file, laptop aansluiten en aan de slag. Documenten kunnen via internet worden binnengehaald, vergaderingen kunnen via een videoconference worden belegd.

Tijdwinst is volgens verwachting één van de grootste voordelen van het telewerken. Fileproblemen zullen volgens Geerts alleen maar toenemen. Daarom wordt zijn optimisme niet getemperd door het mislukken van eerdere initiatieven. D-office liet ook geen marktonderzoek uitvoeren, maar leidt de vraag af uit de aantallen telewerkers die door onderzoeksbureau's worden genoemd.

Het TelewerkForum ziet ook een aantal maatschappelijke voordelen zoals kansen voor herintreders en gehandicapten, lager ziekteverzuim en minder woonwerk-verkeer. Ook voor werkgevers zou telewerken voordelen hebben. Niet alle bureau's zijn elke dag bezet - de bezettingsgraad van kantoren zou rond de 35 procent schommelen - en dus kost het werkgevers aanzienlijk minder ruimte wanneer alleen voor een werkplek betaald hoeft te worden als werknemers ook echt aanwezig zijn. De telewerkbedrijven voorzien in nog een andere behoefte. Op dit moment is D-office in gesprek met een verzekeringsmaatschappij die de kantoren als vangnet wil gebruiken wanneer bedrijven bijvoorbeeld met brand worden geconfronteerd.

The Wall Street Journal signaleerde onlangs dat werkgevers in de Verenigde Staten - waar het aantal telewerkers wordt geschat op 24 miljoen - hun bedenkingen hebben bij het verschijnsel. Het zou afgunst oproepen bij de mensen die wèl elke dag naar kantoor komen en de binding met het bedrijf zou afnemen. De vraag is ook of werknemers de omgang met collega's niet zullen missen. Telewerkbedrijven proberen dat probleem te ondervangen door niet alleen individuele maar vooral groepen werknemers binnen te halen. Geerts: "Wij onderschrijven dat het menselijk contact essentieel is voor het succes van het bedrijf." Voor directrice Kitty de Bruin van het TelewerkForum fungeren bedrijven als D-office primair als ontmoetingsplaats en niet als werkplek. "De lokatie is niet meer belangrijk maar toch blijft iedereen in kantoorconcepten denken. Dat idee moeten we loslaten."|