Kabinet veroordeelt afgelasting opera

Door onze redacteur PAUL STEENHUIS
DEN HAAG, 25 JAN. De afgelasting van de opera Aïsja en de vrouwen van Medina door het Onafhankelijk Toneel, nadat de acteurs zich bedreigd voelden, is een onaanvaardbare aantasting van de persoonlijke en artistieke vrijheid.

Dat zegt Rick van der Ploeg, staatssecretaris van Cultuur. Hij loopt daarmee vooruit op antwoorden op Kamervragen over de kwestie. Van der Ploeg distantieert zich nadrukkelijk van zijn Amsterdamse partijgenoot van Marokkaans-Nederlandse afkomst, Fatima Elatik. Als Amsterdams gemeenteraadslid heeft zij gezegd dat vrijheid van meningsuiting in Nederland te ver is doorgeschoten. Zij noemde het afgelasten eind november van deze Nederlands-Marokkaanse theaterproductie - omdat die moslims zou kwetsen - een moedige daad.

"De voorstelling is niet afgelast omdat er moslims gekwetst zouden worden, maar omdat spelers in Marokko en Nederland zich bedreigd voelen", zei Van der Ploeg vanochtend tegen deze krant. "Dat is de wereld op zijn kop, als cultuurmakers zouden moeten wachten op toestemming van geestelijke leiders. Dat kan nooit. Vrijheid van meningsuiting en artistieke vrijheid zijn essentieel voor de beoefening van kunst en cultuur." Dat is ook de strekking van de beantwoording van de Kamervragen door de regering, die vandaag aan de Kamer wordt gestuurd.

De vragen zijn ook gesteld aan de ministers van Justitie en van Grote Stedenbeleid. Dat de bewindslieden ruim een maand hebben gewacht met dit oordeel, terwijl ze snel met de veroordeling kwamen van het afgelasten na dreigementen van de film Ajax - daar hoorden zij engelen zingen, komt volgens Van der Ploeg omdat de zaak rond de Aïsja-opera genuanceerd lag. "We hebben met hulp van de ambassade in Marokko de zaken moeten uitzoeken."

Er zou sprake geweest zijn van een anonieme fax waarin spelers in Marokko bedreigd werden met eenzelfde lot als Salman Rushdie. "Die fax bestaat volgens ons niet. Een correspondent van een Marokkaanse krant schreef dat als Aïsja opgevoerd zou worden, er zich Rushdie-achtige verwikkelingen zouden voordoen." Daardoor ontstond bij spelers de 'perceptie van dreiging'. Dat is ook onaanvaardbaar, vindt Van der Ploeg. Moslims in Nederland en Marokko vonden het kwetsend dat in de opera, bedoeld als hoogtepunt van Rotterdam Culturele Hoofdstad, de jongste vrouw van de profeet, Aïsja, ten tonele gevoerd zou worden.

( a d v e r t e n t i e s )