Door onze redacteur ERIK OUDSHOORN
HEERENVEEN, 25 JAN. Krampachtig houdt Rintje Ritsma zich vast aan de laatste strohalm. De koning van de allrounders is van zijn voetstuk gevallen, maar wil van geen opgeven weten. Laat staan dat hij bereid is definitieve troonsafstand aan te kondigen.

Hij voelt zich niet in de herfst, maar in de lente van zijn schaatsloopbaan. Zegt hij. Ondanks het feit dat de kleinzoon van een skûtsjeschipper in april 31 jaar wordt. Op de skate-off, de ingelaste kwalificatiewedstrijd, kon hij zich gistermiddag niet plaatsen voor het wereldkampioenschap allround.

Maar er is volgende week, wederom in Heerenveen, bij een World- Cupwedstrijd nog een (kleine) kans dat Ritsma of een andere Nederlander, bijvoorbeeld ploeggenoot Bob de Jong, WK-kandidaat Gianni Romme de voet dwars zet. Al zal de olympische- en wereldkampioen dan juist moeten falen op zijn favoriete afstand, de vijf kilometer. Romme is op dit moment de mogelijke derde WK-deelnemer naast Ids Postma en de skate- offwinnaar van gisteren, Jochem Uytdehaage.

Stilletjes hoopt Ritsma op dit mirakel in het seizoen van de verrassingen. Aan de andere kant beseft hij dat zijn kansen miniem zijn. En al zou het wonder zich voltrekken, wat heeft hij dan nog te zoeken op de merkwaardige locatie in Boedapest? "Het is eigenlijk te gek voor woorden dat je acht dagen voor een WK nog vol aan de bak moet. Je weet dan dat je na twee kwalificatiewedstrijden kort achter elkaar op het toernooi zelf geen deuk meer in een pakje boter rijdt", realiseerde hij zich zijn situatie.

De komende dagen zal hij de draad oppakken en strijden voor zijn laatste kans. Na zijn val op de Nederlandse kampioenschappen schaatst hij pas sinds een dag of vier zonder heupklachten. Zijn tijden op de 1.500 meter (1.50,86 minuten), waarop hij vierde werd, en 5.000 meter (6.35,59) waren niet eens zo slecht op het 'baggerijs', zoals Ritsma het betitelde. Ze bleken alleen net niet goed genoeg. Met name in de eerste ronde van de 1.500 meter verloor hij het duel met Jochem Uytdehaage, die frank en vrij kon schaatsen. Ritsma trof het ook niet met de loting. Of de duivel ermee speelde moest hij twee keer het spits afbijten. Met name op de 5.000 meter was dat een nadeel.

Zijn coach Geert Kuiper keek reikhalzend uit naar de World-Cupwedstrijd van volgende week. Romme dient dan op de 5.000 meter vormbehoud te tonen en tevens een aanzienlijk betere prestatie te leveren dan de andere Nederlanders. Staat hier de deur nog op een kier voor Ritsma? Menselijkerwijs gesproken niet. Romme haakte, in tegenstelling tot Ritsma, vroegtijdig af op de NK allround wegens een sluimerend griepje en bereidde zich daarna in alle rust in Inzell voor op de grote toernooien (WK allround en WK afstanden) van dit seizoen. "Maar hoe goed moet Romme zijn op de World Cup", vroeg Kuiper zich af. "Dient het verschil zeven seconden te zijn, zoals wordt gefluisterd? Het is voor mij onduidelijk. Als Romme met twintig seconden voorsprong wint, maar toch een slechte tijd rijdt, vind ik dat Rintje recht heeft op het WK. Want hij presteert op de 500 en 1.500 meter weer beter."

Reputaties en sentimenten tellen niet aan de top van het Nederlandse schaatsen, waar de concurrentie door de toenemende commercialisering steeds breder wordt. Het wrange voor Ritsma is dat hij de moordende, onderlinge strijd zelf in de hand heeft gewerkt met zijn baanbrekende werk voor de professionalisering. Na negen jaar met EK's en WK's, waarin hij zes Europese en drie wereldtitels opeiste, dreigt nu een seizoen zonder internationaal allroundkampioenschap. Het begin van het einde? "Dat lijkt me wat overdreven", vindt hij zelf. "Ik ga me pas zorgen maken als ik hier 6.50 op de 5.000 meter had gereden. Als ik me in alle rust zonder blessures kan voorbereiden ben ik in staat nog heel hard te schaatsen."

Hij gaat de afgang niet uit de weg. Misschien was hij niet berekenend genoeg toen hij op de NK na zijn val de tweede dag toch weer van start ging en zichzelf uit de markt prees voor de EK. Maar het woord 'opgeven' komt in zijn vocabulaire niet voor. Hij vindt wel dat hij beter naar zijn lichaam moet luisteren. "Ik heb in het verleden te lang met kleine blessures rondgelopen." Zijn coach heeft ook nog geen spijt van de handelwijze op de NK. "Liever achteraf bewondering oogsten dan profiteren van een slimme oplossing." Samen gaan ze strijdend ze ten onder, zoals het Friese stijfkoppen betaamt. De vraag is wat Ritsma nog rest. Dient hij zich te specialiseren voor de Spelen in Salt Lake City, waar hij de laatste kans krijgt op goud? Dit is het enige eremetaal dat in zijn prijzenkast nog ontbreekt. Of moet de 'Lemster beer' nog een keer alles geven voor een wereldtitel, waarmee hij de kroon kan zetten op een indrukwekkende loopbaan als allrounder. Het olympisch goud lokt het meest. Al blijven de Spelen een loterij en kan hij nog geen keuze maken tussen de 1.500 en 5.000 meter. "Olympisch goud gaat voor mij boven een wereldtitel. Volgend seizoen zal het specialiseren voor de afstanden en het allroundschaatsen heel moeilijk zijn te combineren." Kuiper hinkt op twee gedachten. "Nog een keer wereldkampioen worden is ook wel wat waard. We moeten niet op één paard wedden. Als het volgende week niets wordt, wordt het wel tijd om vast voorzichtig naar de Spelen toe te werken."

Jochem Uytdehaage plaatste zich gisteren voor de WK allround in Boedapest (10/11 februari) door de zogenoemde skate-off te winnen. Hij won in Heerenveen de 1.500 meter (1.50,02 minuten) en werd tweede achter Bob de Jong op de 5.000 meter in 6.35,59. De Jong reed 6.33,86. Carl Verheijen werd na Rintje Ritsma derde in het eindklassement.

Uytdehaage, Jan Bos en Ids Postma stelden hun deelname veilig voor de 1.500 meter van de World Cup in Heerenveen. Ritsma en Wennemars deden dat al eerder. Marianne Timmer, die bij de vrouwen won in 2.01,39 minuten, kwalificeerde zich op de schaatsmijl voor de World Cup. Renate Groenewold, Barbara de Loor, Annamarie Thomas en Tonny de Jong waren al zeker van deelname.

( a d v e r t e n t i e s )