F I L M V O O R A F :
Joe Kidd
FRANK NOË
Een western die zo trouw
gehoorzaamt aan de regels van het genre als Joe Kidd roept vragen
op. Is het ironisch, is het een pastiche? Het scenario is van de bekende
detectiveschrijver Elmore Leonard. Met Joe Kidd lijkt hij te
zeggen: oké jullie willen een doorsnee western? Die kunnen jullie
krijgen.
Maar ondertussen besloot hij alle clichés zo aan te zetten dat hij er toch nog enig plezier aan kon beleven. Joe Kidd
werd geregisseerd door John Sturges, maker van vele klassieke westerns.
Voor hem was het waarschijnlijk gewoon een volgende film.
Alles in Joe Kidd is volgens het boekje. Vanaf de westernstyle
letters van de titelrol, tot het laatste shot waarin de held Clint
Eastwood het beeld uitrijdt, de lege vlakte op, voldoet het allemaal aan
de ongeschreven wetten. Uiteraard draait het verhaal om goed en kwaad.
Clint Eastwood is op en top cliché als de zwijgzame eenling met
het moreel kompas onwrikbaar op goed gericht - ongeacht de letter van de
wet. Maar in zijn stille actie om de productie van binnenuit te
saboteren overdrijft Leonard het personage. Als een pastoor in opperste
nood bij Eastwood komt met het morele dilemma wie van de gijzelaars hij
moet aanwijzen om geëxecuteerd te worden, antwoordt Clint doodleuk:
"We zien wel."
Ook de traditionele vrouwonvriendelijkheid wordt extra ver
doorgetrokken. De vriendin van de schurk werpt zich bij de eerste
ontmoeting na exact tien seconden in Eastwoods armen. Dat is zelfs voor
de meeste macho's wat snel. En ook de indianenhoofdman doet mee: "Ik heb
je voor koude nachten en lange saaie dagen, niet om je te horen praten",
zegt hij tegen zijn vriendin.
Naast wat aardige natuurbeelden heeft de film als hoogtepunten een trein
die een café binnenrijdt, de subtiele grimassen van Eastwood en
grappige jaren zeventig kapsels onder cowboyhoeden. Van het
gebruikelijke vuurgevecht rond de kerk heeft Sturges weinig weten te
maken. De scène die twee keer terugkomt is niet meer dan:
mannetje op het dak, mannetje beneden. Beneden is goed. Beneden schiet
boven. Boven stort omlaag. Geen erg opwindende choreografie.
Joe Kidd (VS, 1972), SBS6, 20.30-22.00u.