Door FREEK STAPS
DEN HAAG, 6 JAN. Het ministerie van Justitie ligt dwars bij het maken van nieuw beleid voor hallicunerende paddestoelen. Binnen een werkgroep die minister Borst (Volksgezondheid) zou moeten adviseren is fikse onenigheid ontstaan.

Dit blijkt uit vertrouwelijke documenten waarover deze krant beschikt. In november vorig jaar beloofde minister Borst de Tweede Kamer nog diezelfde maand in te lichten over het te voeren beleid ten aanzien van hallucinerende paddestoelen, zogeheten paddo's. Borst wilde wachten op een advies van de werkgroep smartshops II, maar door verdeeldheid binnen deze multidisciplinaire adviesgroep is de minister haar belofte niet nagekomen.

De vraag is of de paddo's volgens verschillende onderzoeken ongevaarlijk verkocht mogen worden in smartshops, ook al staat het werkzame bestanddeel op lijst I van de Opiumwet. In het concept- eindadvies van de werkgroep staan verschillende mogelijkheden voor beleid ten aanzien van paddo's. De voorkeur geniet een nieuwe 'integrale wet op genotsmiddelen'. Hieronder zouden behalve paddo's ook alcohol en verschillende andere stoffen die nu onder de Opiumwet vallen moeten worden samengebracht.

Uit de zogeheten 'redigeerversie' blijkt dat Justitie het hiermee totaal niet eens is. Het departement ziet "volstrekt niet onderbouwd" waarom deze optie voorkeur geniet en heeft er "fundamenteel bezwaar" tegen. Het openbaar ministerie denkt dat politie en justitie "niets kunnen" met een nieuwe wet op de genotsmiddelen.

'Consensus over advies lijkt niet haalbaar'

Volgens O. Laumen, beleidsmederkwer van het parket-generaal in Den Haag en lid van de werkgroep, betekent het concept-advies dat "omwille van de paddestoelen en smartshops de gehele Opiumwet overboord gaat. Dit is voor de continuïiteit van de handhaving zeker niet gewenst."

Een tweede mogelijkheid, aldus het concept-advies, is om de paddo's op lijst II van de Opiumwet te plaatsen. Deze lijst bevat de minder gevaarlijke drugs, zoals marihuana. In dit geval zou volgens de werkgroep een nieuw gedoogbeleid voor paddo's geformuleerd moeten worden. Ook hier is justitie tegen. Het departement wil niet "nu we nog volop in de nasleep over de achterdeurdiscussie zitten, een nieuw gebied van gedogen in gaan stellen". Het OM is hier ook fel op tegen.

"Het gaat misschien niet zo snel als het ministerie van Volksgezondheid en de gemeenten willen", aldus Laumen van het OM desgevraagd in een reactie. "Maar zij hoeven zich straks niet met opsporing en handhaving bezig te houden. Ik zie ons gedrag daarom niet als dwarsliggen."

De directeur Geestelijke Gezondheidszorg, Verslavingszorg en Maatschappelijke Opvang van het ministerie van Volksgezondheid, D. Kaasjager, concludeert in een brief aan de leden van de werkgroep dat "het niet mogelijk lijkt om op afzienbare termijn consensus te bereiken over de conclusies en aanbevelingen. Dit verdient geen schoonheidsprijs."

In de werkgroep zitten behalve het OM en de ministeries van Justitie en Volksgezondheid ook de Centrale Recherche Informatiedienst (CRI), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het adviesorgaan de Brijder Stichting. Ook de gemeenten Amsterdam, Rotterdam en Maastricht zitten in de werkgroep. Zij willen een streng beleid ten aanzien van paddo's, omdat zij overlast ondervinden van smartshops die de paddestoelen verkopen. De gemeente Maastricht acht zichzelf en de andere gemeenten niet schuldig aan de onenigheid binnen de werkgroep. In een brief van afgelopen donderdag schrijft werkgroep-voorzitter A.Cramer dat "de vertegenwoordigers van de gemeenten het gevoel hebben in de steek gelaten te zijn door de rijksoverheid". Ook het ministerie van Volksgezondheid blokkeerde enkele mogelijkheden voor het beleid, zoals het opnemen van paddo's in de Warenwet. Hierbij zouden de paddo's als "gewone levensmiddelen" worden beschouwen. Een dergelijke maatregel zou de Inspectie Gezondheidszorg veel werk opleveren. Het OM is hier wel voor. Leden van de werkgroep verwachten echter niet dat er alsnog overeenstemming bereikt wordt. M. Seijes van de Brijder Stichting: "Uit de brieven blijken de onenigheden, iedere gestelde deadline is tot nu toe zonder resultaat verlopen. Het is een verrekt ingewikkelde en politieke kwestie geworden."

De werkgroep komt eind januari weer bijeen. Zij zal dan voor de laatste keer proberen overeenstemming te bereiken over het advies aan minister Borst.

Zie ook:

Hoge Raad verwerpt gedoogcultuur (5 januari 2001)
Handel in paddo's mag zonder BTW (4 januari 2001)

( a d v e r t e n t i e s )