MICHIEL HEGENER
Dat wereldwijd honderden miljoenen huishoudens honderden miljoenen bits per seconde binnenkrijgen via een satelliet en een schoteltje op hun dak of balkon geldt inmiddels als normaal, maar het bericht dat ze via de omgekeerde weg ook naar satellieten kunnen zenden is nog niet overal ontvangen. Een schotel die ook zendt heet een very small aperture terminal, beter bekend als VSAT.

Wat een jaar of vijftien geleden begon als een peperdure communicatie-oplossing voor rijke bedrijven op plaatsen waar geen kabels lagen, begint een redelijk klein, goedkoop en simpel massaproduct te worden. In de komende vijf jaar zullen VSATs het grote publiek bereiken, vooral voor supersnel internetten. De grote doorbraak wordt over een jaar of twee verwacht, met de eerste speciale satellietvloten voor kleine internet-VSATs, zoals SpaceWay,AstroLink, CyberStar, SkyBridge en mogelijk ook Teledesic (dat momenteel een identiteitscrisis doormaakt). Maar nu al kan er veel met VSATs die werken via gewone, al lang en breed gelanceerde satellieten.

In een kantoor in Leiden zet ingenieur P.S. Shawket, managing director van Telecom International & Space Consultancy (TISC), een gewone pc aan. Op een platje voor het raam staat een doorsnee schotel van 75 bij 100 centimeter. Alleen het beeldscherm toont iets ongebruikelijks: bij het opstarten maakt de computer direct verbinding met het internet. Dat gaat via de schotel, een Eutelsat satelliet op zeven graden oost, en een groot grondstation bij Dublin dat is aangesloten op het internet backbone. In de pc zit een standaard pc-kaart voor de ontvangst van satellietsignalen (gemaakt door het Amerikaanse Broad Logic) en een veel grotere speciale ASA-kaart die de pc tot satellietzender opwaardeert (met subsidie van het European Space Agency ontwikkeld door het Ierse Armstrong).

Web Sat heet het geheel en voor ongeveer 4500 gulden (exclusief pc) heb je het in huis, respectievelijk op het balkon of dak. Het abonnement kost zo'n 450 gulden per maand. Daarvoor mag je in totaal 220 megabyte verzenden (met 128 kilobit/sec, binnenkort ruim 400 k/s) en ontvangen (met een paar megabit/sec); iedere megabyte extra kost 75 cent. Anders dan bij internet per telefoonlijn, zijn niets zenden en niets ontvangen gratis. Shawket verwacht dat die bedragen in de komende één tottwee jaar met de helft omlaag zullen gaan. Wat daarna met de prijs gebeurt is lastig te voorspellen, wel is zeker dat de speciale systemen die dan beschikbaar komen allemaal mikken op hardware- en abonnementskosten waarvan ISDN-, ADSL- en kabelaanbieders redelijk zenuwachtig zouden moeten worden.

Nu is Web Sat alleen goedkoop in vergelijking met andere VSATs, en een perfecte internetoplossing op plaatsen met weinig of geen telecominfrastructuur - een puntje voor de checklist van expats in spe. TISC leverde Web Sat ondermeer aan hotels in Egypte. Veel dieper in Afrika - of dieper in Azië dan Azerbajdzjan - werkt Web Sat niet, want daar stopt de footprint van de dienstdoende Eutelsat kunstmaan. Goed nieuws is dat Eutelsat via andere satellieten steeds grotere delen van Afrika bereikt. Als het Ierse Web Sat die ruimtebron aanboort, zal het aan Shawket niet liggen. "Ik heb tegen Eutelsat gezegd: geef me een footprint in Afrika en ik zal zorgen dat er honderden van die dingen worden verkocht. Overal willen ze e-mail en internet hebben."

www.web-sat.com; www.tiscsat.com; www.spaceway.com; www.astrolink.com; www.skybridgesatellite.com; www.teledesic.com; www.cyberstar.com; www.gvf.org

Veel gestelde vragen TV Plus