F I L M V O O R A F :
Goden en monsters
MARISKA GRAVELAND
Hun huizen waren gehuld in
spinrag, met een kronkelig paadje en een handvol scheve grafzerken op de
voorgrond. Buiten onweerde het, terwijl binnen megalomane wetenschap
werd bedreven, of schone maagden werden verzameld. "Good evening, I'm
Count Dracula. I bid you welcome."
Dracula, Frankenstein, The Mummy, The Wolf Man en The Invisible Man
waren in de jaren dertig regelrechte kassakrakers. Ze stonden allen
onder contract van Universal Studios, Hollywood. Hier werd
filmgeschiedenis geschreven: de exotische rollende 'r' van Bela Lugosi,
en de prachtige zinsnede uit Bride of Frankenstein, uitgesproken
door de waanzinnige Dr. Pretorius terwijl hij het glas heft: "To a new
world of gods and monsters." De BBC vertoont dezer dagen een aantal van
die bloedmooie griezelklassiekers uit de Universal Studios.
Vanavond biedt dat de kans om eindelijk The Old Dark House uit
1932 te zien, de jarenlang verloren gewaande horrorkomedie van James
Whale (Frankenstein), die toentertijd door de Universal werd aangeprezen
als: "De man die het Monster van Frankenstein speelde [Boris Karloff],
heeft zich nu getransformeerd tot krankzinnige butler." Dat klinkt
alvast geweldig.
Vrijdag volgt The Black Cat (1943), waarin Boris Karloff en Bela
Lugosi voor het eerst samenspelen. De decors zijn voor de verandering
niet gothic, maar strak modern. Karloff speelt een duistere architect
die mooie vrouwen in glazen vitrines verzamelt, en dat doet hij met veel
satanisch genoegen. Maar wat het meeste treft is zijn trieste en eenzame
blik.
Het klapstuk wordt zondag vertoond: Bride of Frankenstein (1935)
staat te boek als de beste griezelfilm ooit, en daar valt veel voor te
zeggen. Zie Elsa Lanchester als de knappe, gefabriceerde bruid van
Frankenstein, met haar beroemde, wild golvende haar, en twee littekens
in haar nek. Zie hoe zij in vlammen opgaat! En zie hoe het monster naar
liefde zoekt.
Volgens E.A. Poe is angst de belangrijkste emotie van de mens, en de
monsters van Universal hebben die angst voor het onbekende eigenhandig
gevangen en onschuldig gemaakt. De komende nachten zijn perfect voor
'mystery and terror', zoals Mary Shelley al zei in de proloog van
Bride of Frankenstein.
Universal Horror, BBC2, 1.25-3.00u. The Old Dark House, BBC2, 3.00-
4.10u. The Black Cat, vrijdag, BBC2, 2.40-3.40u. The Invisible
Man, zaterdag, BBC2, 1.55-3.05u. Gods and monsters, zondag,
23.15-0.55u. Bride of Frankenstein, zondag, BBC2, 3.00-
4.10u. The Wolf Man, woensdag, BBC2, 2.10-3.20u.