Door onze correspondent
TEL AVIV, 19 DEC. De Israëlische ex-premier Benjamin Netanyahu heeft zich vannacht teruggetrokken uit de strijd om het premierschap tegen premier Ehud Barak. Daardoor zal de 73-jarige Ariel Sharon, de leider van de rechtse Likudpartij, het opnemen tegen Barak, tenminste indien deze op zijn beurt niet aan de kant wordt gezet door de mogelijke kandidatuur van de 77-jarige socialistische ex-premier Shimon Peres.

Netanyahu (51) nam zijn dramatische beslissing nadat het parlement vannacht met 68 tegen 48 stemmen had geweigerd zichzelf te ontbinden, zoals hij had geëist. Kort voor dit gebeurde herhaalde Netanyahu geen premier te willen zijn met het parlement dat Israël in zijn moeilijkste uur onregeerbaar maakt en Barak tot aftreden noopte.

Dat het parlement wel de basiswet op de verkiezingen voor het premierschap wijzigde, zodat ook politici die geen parlementslid zijn zich kandidaat kunnen stellen, interesseerde Netanyahu niet. Hoewel dit voorstel voor hem op maat was gesneden en werd ingediend door een van zijn trouwste politieke vrienden, zei Netanyahu dat hij geen premier wil zijn zonder een nieuw parlement achter zich dat de volkswil uitdrukt. Om die reden zag Netanyahu er vanaf tegen Sharon naar het leiderschap van Likud te dingen.

Netanyahu verloor deze belangrijke slag in zijn politieke terugkeer doordat de ultra-orthodoxe Shas-partij besloot tegen ontbinding van het parlement te stemmen. Opiniepeilingen wezen uit dat deze partij in dat geval enkele zetels aan Likud zou verliezen en van haar 17 zetels wellicht niet meer dan 10 zou overhouden.

'Briljant stukje intrige Barak'

Uitsluitend deze overweging, en niet het vredesproces met de Palestijnen, was voor Shas aanleiding de weg van Netanyahu naar het premierschap te blokkeren. Indien Netanyahu niet op ontbinding van het parlement zou hebben gestaan, had Shas hem met liefde via verkiezingen voor het premierschap tot opvolger van Barak gekroond. Politieke commentatoren zeiden gisteravond dat Barak op het huidige scenario heeft geanticipeerd en daardoor een briljant stukje politieke intrige heeft opgevoerd. De essentie daarvan was dat hij vóór algemene verkiezingen was in de wetenschap dat in het parlement een meerderheid tégen was, waardoor zijn aftreden uitsluitend leidt tot verkiezingen voor het premierschap. Waar Barak kennelijk geen rekening mee heeft gehouden, is dat het neutraliseren van Netanyahu voor Peres een stimulans is om zich na dagen mysterieus zwijgen tegen Barak kandidaat te stellen voor het premierschap. Opiniepeilingen wezen gisteravond uit dat Peres het tegen Sharon veel beter doet dan Barak. Doorgewinterde politieke commentatoren wezen er gisteravond op dat de virtuele kandidatuur van Peres Barak dwingt concessies aan de Palestijnen te doen ter wille van een voor zijn politieke overleving noodzakelijke vredesregeling met de Palestijnen.

De Palestijnen hebben gisteren in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties een gevecht van vijf weken verloren om, tegen de zin van Israël, een VN-waarnemersmacht op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook gestationeerd te krijgen. Uiteindelijk stemden slechts acht leden van de Veiligheidsraad voor een desbetreffend voorstel; de rest onthield zich van stemming. Een minimum van negen stemmen vóór, en geen veto, is nodig in de 15 leden tellende Raad voor aanvaardiging van een resolutie. De Westerse landen in de raad waren niet geneigd voor te stemmen, onder andere met het argument dat de partijen op het punt staan in Washington indirect vredesoverleg te hervatten. Maar ook Rusland, dat zich vaak opwerpt als steunpilaar van de Palestijnen, onthield zich. De Russische VN-ambassadeur, Sergej Lavrov, zei dat naar het Russische oordeel voor de stationering van waarnemers ook de instemming van Israël noodzakelijk was.

( a d v e r t e n t i e s )