Amerika heeft een nieuwe president. George W. Bush heeft zijn overwinning geaccepteerd. Probleem is dat Gore meent ook te hebben gewonnen. Nieuwe absurde wendingen na idiote ontwikkelingen.

Door onze correspondent MARC CHAVANNES

WASHINGTON, 27 NOV. Amerika kan gerust ademhalen. Er is een nieuwe president. President Elect Bush heeft zijn overwinning geaccepteerd en zijn naaste medewerkers opgedragen een ordelijke machtsoverdracht voor te bereiden. Maar helaas: Gore meent ook te hebben gewonnen. De strijd gaat onverminderd door.

Als het presidentschap van de enige resterende wereldmacht niet zo'n ernstige zaak was, zou de verkiezing van de functionaris in kwestie dit jaar een prijs verdienen voor het meest vergezochte scenario van een politieke tv-serie. Iedere dag sinds de verkiezingen op 7 november zijn absurde wendingen gevolgd op idiote ontwikkelingen. Twee, soms drie keer per dag wisselde het Fortuin van favoriet.

Leek het Supreme Court van Florida vice-president Gore woensdag ruime wind in de rug te blazen door handmatige hertellingen in enkele kiesdistricten toe te staan, amper een dag later bleek de krappe termijn die het Hof had gesteld in het voordeel van de Republikein Bush te werken: het kiesdistrict Miami Dade zag er maar helemaal van af een half miljoen stemmen te hertellen. Kort daarop lachte de rechter Gore weer toe en moesten ook stembiljetten met kuiltjes in Palm Beach worden meegeteld. Naar gisteravond bleek vergeefs: het resultaat kwam twee uur te laat.

Dat het in de aflevering van gisteren weer raak zou zijn, was te verwachten. Het Supreme Court had in zijn vonnis gezegd: om vijf uur 's middags moeten de resultaten van alle na-tellingen binnen zijn, en als het loket van de staat Florida op zondag niet open is, wordt de termijn verlengd tot maandagochtend negen uur. Wel, Florida maakte overuren, de Republikeinse bestuurders zaten gereed om hun hand- en stemdiensten te verlenen aan de gouverneur van Texas. Vooral in het dichtbevolkte district Palm Beach leverde dat grote spanningen op. Men had letterlijk dag en nacht doorgeteld en moest tegen vijf uur nog maar ongeveer 2.000 moeilijke gevallen bekijken. Mogen we een of twee uur langer doorgaan, dan hebt u alles nog ruim voor morgenochtend negen uur, vroeg de kiescommissie. Nee, zei Katherine Harris, de 'secretary of state'. Daarop faxte de kiescommissie het voorlopige resultaat van een week noest hertellen. Incompleet, zei Harris en weigerde die telling. Zoals zij ook de twee uur later bereikte definitieve telling van Palm Beach van de hand wees. Eerst verscheen James Baker, de coördinator van operatie-Florida voor de Bush-campagne voor de camera's. Volgens zijn handmatige telling had de Republikein de laatste drie weken vijf keer gewonnen. Het was tijd dat Gore en Lieberman hun verzet staakten en hun nederlaag toegaven.

Het was een druppel op een gloeiende plaat. De spin-oorlog woedde gisteren de hele dag al op radio en televisie. Senatoren en andere kopstukken uit beide kampen droegen de partijlijn uit. Geen enkele zender smaakte het genoegen een uit-de-bootvaller in de uitzending te hebben. Democraten stonden pal achter Gore met het argument: laat alle stemmen nu eindelijk eens geteld worden. Alle Republikeinen herhaalden hun refrein van de laatste drie weken: genoeg is genoeg, het land vraagt om ferm bestuur.

Om half tien verscheen George W. Bush voor de camera's in het regeringsgebouw van Texas in donkerblauw pak, wit overhemd, en blauwe das. Vlaggen links en rechts, en een geniaal gevonden grijns: opgetogen én ingetogen, gepijnigd namens de Constitutie over zoveel verzet tegen de wil van het volk. Nu de uitslag een feit was, voelde hij zich vereerd en nederig. Aan het werk! Met verziende blik somde hij de thema's uit zijn verkiezings-manifest op waar hij instemming van zowel Republikeinen als Democraten voor dacht te krijgen: goed onderwijs, betere gezondheidszorg voor bejaarden, verlaging van de inkomstenbelasting, afschaffing van de successierechten, een sterke krijgsmacht en een buitenlandse politiek die vrienden gerust stelt en vijand op hun plaats houdt.

President Bush zou met de Democraten samenwerken en hoopte op 'een nieuwe toon in Washington'. Hij erkende dat de juristen van vice- president Gore hadden aangekondigd dat zij het 'officiële' resultaat van Florida zouden aanvechten. Toen kwam de sleutelzin: "Ik vraag hem met alle respect die beslissing te heroverwegen." Daarop probeerde Bush zijn positie verder uit te bouwen door te suggereren dat Gore tot gisteren de belangen van zijn kiezers had gediend, maar nu het resultaat officieel was vastgesteld lag alles anders. "Nu moeten we allemaal leven volgens onze beginselen". Al Gore wees er vanmorgen in The New York Times op zijn beurt nog maar eens op dat hij volgens de laatste tellingen ruim 300.000 stemmen meer heeft gehaald in het hele land. Hoewel hij zich vanzelfsprekend neerlegt bij de Grondwet, die de president laat aanwijzen door het College van Kiesmannen, dat op zijn beurt wordt samengesteld op grond van de meerderheid in ieder van de vijftig staten plus het District of Columbia (de hoofdstad Washington).

De Democraat herhaalde dat hij zich verplicht voelt door te vechten voor het tellen van alle stemmen uit verantwoordelijkheid jegens de 50 miljoen Amerikanen die op hem hebben gestemd. Nooit hebben meer Amerikanen op een kandidaat gestemd, met uitzondering van Ronald Reagan in 1984. Ook tegenover het land als geheel en de Grondwet kon Gore niet zomaar opgeven. Hij deelde overigens mee dat hij één of meer Republikeinen in zijn regering zou opnemen. Ook hij wil de huidige bittere tegenstellingen overbruggen; hij had zijn mensen opgedragen de Republikeinen niet te evenaren in het uiten van beschuldigen over 'het stelen van de verkiezingen'.

Dinsdag moet de Bush-campagne zijn schriftelijk pleidooi bij het Supreme Court in Washington inleveren. Donderdag moet Gore antwoorden. Vrijdagochtend om tien uur dient de zaak mondeling voor het hoogste Hof van de Verenigde Staten. C-Span, de publieke zender van de verzamelde kabelstations, heeft het Supreme Court gevraagd bij wijze van grote uitzondering camera's toe te laten. Het script belooft ook deze week weer de nodige verrassingen. Meer dan ooit liggen de presidentsverkiezingen in handen van de rechterlijke macht. Dat bevalt de Republikeinen niet, maar voor de zekerheid doen zij wel een beroep op de negen hoogste representanten van het genre.

David Boies, de opgewekte advocaat van Gore, verzekerde gisteren dat partijen waarschijnlijk pas 12 december uitgeprocedeerd zijn. Op die dag moet iedere staat de Kiesmannen aanwijzen die op 18 december samen een nieuwe president kiezen. Onder normale omstandigheden.

( a d v e r t e n t i e s )