EU zet deur op kier voor west-Balkan

Door onze correspondenten
ZAGREB, 25 NOV. De landen op de westelijke Balkan zullen een politieke dialoog aangaan, een vrijhandelszone vormen en gezamenlijk criminaliteit en illegale immigratie bestrijden. Dit hebben zij gisteren aan de Europese Unie beloofd.

Kroatië, Bosnië-Herzegovina, Joegoslavië, Albanië en Macedonië deden de toezeggingen tijdens de topconferentie met de Europese Unie in de Kroatische hoofdstad Zagreb. De toezeggingen zijn opgenomen in de gezamenlijke verklaring waarmee de vijf Balkanlanden en de EU hun topberaad bezegelden. De EU heeft de vijf hulp toegezegd bij democratische, economische en bestuurlijke hervormingen. In een toelichting verwoordde EU-buitenlandcoördinator Janvier Solana wat de Unie als tegenprestatie van de westelijke Balkanlanden verlangt: "goede buurlanden, demilitarisering van de regio, ontwikkeling van regionale infrastructuur, economische samenwerking, gezamenlijke aanpak van illegale immigratie, georganiseerde criminaliteit en witwasserij van misdaadgeld". President Jacques Chrirac van Frankrijk, fungerend voorzitter van de Europese Unie, drong er bij de Balkanleiders op aan mee te werken aan het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag. "Het is in het belang van iedereen dat misdaden worden beoordeeld en gestrafd", aldus Chirac.

Als eerste land heeft Macedonië gisteren een stabiliteits- en associatie-overeenkomst met de EU afgesloten. Met Kroatië zijn onderhandelingen over een soortgelijk verdrag gestart. Landen die aan de voorwaarden voor zo'n overeenkomst voldoen krijgen een 'potentieel kandidaat-lidmaatschap' van de EU, waardoor ze op lange termijn uitzicht krijgen op een volwaardig EU-lidmaatschap. Met drie andere Balkanlanden onderhandelt Brussel al over toetreding tot de EU. Dat zijn Bulgarije, Roemenië en Slovenië.

De Joegoslavische deelrepubliek Montenegro vroeg de EU in Zagreb om steun bij haar sterven naar onafhankelijkheid.

De EU trok anderhalve week geleden voor de periode tot 2006 4,65 miljard voor hulp aan de westelijke Balkan uit. President Chirac zei gisteren dat de EU zich inspant om die hulp sneller te verstrekken dan tot voor kort gebruikelijk was. De EU werkt op het ogenblik aan een reorganisatie van alle buitenlandse hulp, die volgens Eurocommissaris Patten (Buitenlands Beleid) door bureaucratie en trage besluitvorming te weinig doeltreffend is. De EU heeft ook besloten om industriële en landbouwproducten uit de vijf landen voortaan zonder douaneheffingen toe te laten. De betrokken Balkanlanden kunnen op goederen uit de EU wel invoerrechten blijven heffen. In de slotverklaring van de top in Zagreb wordt beklemtoond dat toetreding van de vijf tot de EU slechts mogelijk zal zijn als zij erin slagen hun regionale samenwerking daadwerkelijk gestalte geven en een vrijhandelszone vormen.

( a d v e r t e n t i e s )