VERDWIJNT PRESIDENT Fujimori van Peru nu echt? Het lijkt er zowaar op. Voor de tweede keer in twee maanden heeft Fujimori zijn vertrek aangekondigd. Medio september beloofde hij hetzelfde.

Maar nu is de context van zijn mededeling toch anders. Fujimori heeft zijn afscheid niet in Peru bekendgemaakt maar in Japan, het land waar zijn ouders ooit zijn geboren. Het heeft er derhalve alle schijn van dat Fujimori op de vlucht is. Fujimori heeft talloze redenen om het einde van zijn tienjarige bewind niet in Peru zelf af te wachten. Sinds zijn herverkiezing dit voorjaar wordt hij van alle kanten belaagd. Aanvankelijk leek hij de commotie over fraude bij de presidentsverkiezingen het hoofd te kunnen bieden. Maar toen in september via de televisie werd aangetoond dat zijn bondgenoot Montesinos (de chef van de alom aanwezige geheime dienst) zich, behalve met het intimideren en liquideren van politieke tegenstanders, ook bezighield met het omkopen van parlementariërs, begon het net rond de president zich te sluiten.

Fujimori kondigde tussentijdse verkiezingen én zijn eigen vertrek aan. Montesinos keerde na een kortstondig verblijf in het buitenland in Peru terug, waarna de eerste vice-president op zijn beurt het hazenpad koos. Het Peruaanse parlement herwon in de tussentijd echter zelfvertrouwen en liet vorige week met een motie tegen Fujimori voor het eerst sinds lang zijn tanden zien. Dit was, naar het zich nu laat aanzien, het signaal voor de president om eieren voor zijn geld te kiezen. Wellicht wil Fujimori vanuit Japan zijn financiële belangen veiligstellen. Er wordt vermoed dat hij betrokken is geweest bij het witwassen door Montesinos van een bedrag ter waarde van ruim honderd miljoen gulden via buitenlandse banken.

DE ONDERGANG van Fujimori is het logische gevolg van zijn stijl. Alberto Fujimori werd in 1990 gekozen dankzij diens leuze dat hij in Peru radicaal orde op zaken zou stellen. Hij hield woord. De economie werd onderworpen aan een hard monetaristisch hervormingsbeleid en de gewelddadige guerrillabeweging werd op strikt militaire wijze bestreden. De keerzijde van de medaille was dat Fujimori zo in zijn eigen onfeilbaarheid ging geloven dat hij al na een paar jaar via een constitutionele coup zijn macht tot in lengte van dagen wilde vastleggen. De beoogde sanering mondde aldus uit in het tegendeel. Peru bleef corrupt en gewelddadig, zij het onder presidentiële auspiciën.

Door dit autoritaire bewind is het Zuid-Amerikaanse land beroofd van zijn toch al armoedige politieke infrastructuur. Als Fujimori van het toneel is verdwenen, zal de rust in Peru daarom niet automatisch weerkeren. Want wie moet zijn ambt tot de presidentsverkiezingen volgend voorjaar waarnemen? De eerste vice-president is nog steeds in ballingschap en de tweede heeft vuile handen. Het parlement overweegt nu het ontslag van Fujimori niet te aanvaarden maar hem alsnog formeel af te zetten. Dit zou het mogelijk maken om de voorzitter van de volksvertegenwoordiging het presidentschap tot de verkiezingen te laten waarnemen, een bedreigend perspectief voor de Fujimori-clan die nog in Peru is en veel heeft te verliezen.

De politieke chaos in Lima is nog niet voorbij.

Zie ook:

Fujimori kondigt snel aftreden aan (20 november 2000)
President Fujimori van Peru treedt af (19 november 2000)

( a d v e r t e n t i e s )