DE HOGEPRIESTERS van het sociaal-economische polder model hebben een nieuwe variant ontwikkeld op het credo Nederland Gidsland. Ondernemingsraden van grote ondernemingen moeten een bindend voordrachtsrecht krijgen voor de benoeming van maximaal een derde van de raad van commissarissen.

Deze aanbeveling is onderdeel van een concept-advies aan het kabinet van de Sociaal- Economische Raad ( SER), het forum van overleg tussen werkgevers en werknemers, over zeggenschap en ondernemingsbestuur. Commissarissen zijn machtige mensen in het Nederlandse bedrijfsleven. Zij moeten talrijke cruciale beslissingen fiatteren, van fusies tot reorganisaties. Bovenal moeten zij onafhankelijk toezicht houden op het directiebeleid. Daar schort het nog wel eens aan, zie de tamelijk recente debacles van softwarebedrijf Baan en de tumultueus verlopen beursgang van internetaanbieder World Online. Commissarissen zijn des te invloedrijker omdat zij bij veel grote(re) ondernemingen hun eigen opvolgers benoemen, al moeten zij daarbij wel acht slaan op de aandeelhoudersvergadering en de ondernemingsraad die kandidaten mogen voordragen.

POSITIEF IN het conceptadvies van de SER is dat een einde wordt gemaakt aan dit zelfbenoemingsrecht van commissarissen. In de SER- visie krijgt de aandeelhoudersvergadering het benoemingsrecht. Met dit voorstel voldoet Nederland beter aan de gebruiken in het internationale zakenleven. Maar daarmee is alles in positieve zin ook wel gezegd. De benoemingsprocedure wordt voor de buitenwereld namelijk nog minder inzichtelijk dan nu al het geval is. Buitenlandse beleggers, die zo'n veertig procent van de Nederlandse beursgenoteerde aandelen bezitten, valt dit nauwelijks meer uit te leggen. Commissarissen gaan enkelvoudige voordrachten aan de aandeelhouders doen, terwijl de ondernemingsraad op zijn beurt voor een aantal benoemingen weer een voordracht aan de commissarissen doet. Het is de vraag of deze procedures de noodzakelijke verjonging, verbreding en internationalisering van raden van commissarissen kunnen teweegbrengen.

HET KABINET had om het SER-advies gevraagd en moet het serieus bestuderen, maar niet voetstoots overnemen. De SER is weliswaar een sociaal-economisch overlegforum, maar geen afspiegeling van de partijen die belang hebben bij adequaat ondernemingsbestuur en effectief toezicht daarop. De (georganiseerde) aandeelhouders zitten bijvoorbeeld niet in de SER. Aan het kabinet de taak een eigen voorstel te formu leren dat het Nederlandse bedrijfsleven niet isoleert in zijn verdere internationale expansie.

( a d v e r t e n t i e s )