EEN KEER DE DEKKING veronachtzamen kan in sommige sporten fataal zijn. Tot die sporten behoort ook de kunst van het centrale bankieren. Centrale bankiers waken over de waarde van de munt en een enkel woord dat verkeerd overkomt, kan het verschil betekenen tussen winnen of verliezen.

Daarom hanteren centrale bankiers over het algemeen een gouden stilzwijgen als het over wisselkoersen gaat. De financiële markten moeten tot op zekere hoogte in onzekerheid verkeren over het beleid van de centrale banken, anders worden speculatieve inzetten op een koersdaling of - stijging van een munt een gokspelletje dat gegarandeerde winst oplevert.

Wim Duisenberg, de president van de Europese Centrale Bank ( ECB), heeft zijn dekking onverhoeds laten vallen in een vraaggesprek dat gisteren werd gepubliceerd in de Britse krant The Times. Terwijl de euro ten opzichte van de dollar toch al dicht tegen de laagste koers aanschurkte, legde Duisenberg de overwegingen uit van de ECB met betrekking tot steunaankopen voor de euro. Eind september had een gecoördineerde actie van de Verenigde Staten, Japan en 'euroland' de markten verrast en was de euro in koers opgeveerd. Nu maakte Duisenberg duidelijk dat hij in de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen geen verdere steun van de VS verwachtte en dat hij er niet in was geslaagd de Amerikaanse minister van Financiën, Summers, te bewegen tot meer actieve verbale steun aan de euro. De interventiestrategie van de ECB lag hiermee min of meer op straat. De onzekerheid of de centrale banken opnieuw gecoördineerd in actie zouden komen, was weg en de financiële markten reageerden zoals verwacht kon worden. Ze verkochten euro's en de koers zakte richting historisch laagtepunt.

Als de valutamarkten toch al met argusogen de ontwikkelingen van een munt volgen, kan iedere uitspraak tot onrust leiden. Ooit liet Hans Tietmeyer, de latere president van de Bundesbank, tijdens een eerdere periode van een sterke dollar in de jaren tachtig zich eens ontvallen dat de markten volkomen rustig waren en dat er dus geen enkele reden was om de D-mark te steunen. Prompt viel de D-mark in koers, waren de markten onrustig en was de Bundesbank gedwongen om te interveniëren. Het zijn eens-maar-nooit-weerervaringen.

CENTRALE BANKIERS kunnen in hun uitspraken niet so ber en consistent genoeg zijn. Duisenberg staat bekend als een oerdegelijke schoolmeester met didactische gaven. Zijn inspanningen om het beleid van de ECB uit te leggen en de nieuwe institutie bekendheid te geven bij de Europese bevolking door geregelde publieke optredens, vraag-en-antwoordsessies in het Europarlement, maandelijkse persconferenties, toespraken en vraaggesprekken zijn bewonderenswaardig.

In omstandigheden waarin een blakend vertrouwen in een munt bestaat, vergroot dat de uitstraling. Maar uiteenlopende omstandigheden kunnen tegen zitten en dan kunnen veelvuldige uitspraken een beeld van wankelmoedigheid versterken. Alleen al het feit dat de ECB vanmorgen catego risch ontkende dat Duisenberg van plan zou zijn om af te treden, ondermijnt de positie van de bankpresident.

Juist deze langdurige ervaring van Duisenberg als centrale bankier, zijn vertrouwdheid met het métier en met de stijl van zijn collega's bij de Bundesbank, de Banque de France, de Bank of England en de Amerikaanse Federal Reserve maakt zijn slip of the tongue buitengewoon ongelukkig. Het zal de nodige inspanning kosten om de geloofwaardigheid die de euro nodig heeft, zo spoedig mogelijk te herstellen.

( a d v e r t e n t i e s )