DAVID DE JONG
Het Nederlandse tv-aanbod op satelliet wordt door Canal+ onder de naam Canal Digitaal aangeboden. Sinds een half jaar biedt de exploitant van betaal-tv een tiental zenders in een basispakket met populaire en minder populaire themazenders. Ook wordt een aantal opties aangeboden en een derde (breedbeeld)kanaal voor abonnees van Canal+. Dit alles alleen voor kijkers die de zogenoemde 'mediaguard-technologie' aankunnen, terwijl de grote meerderheid van de schotelbezitters de Irdeto-codering gebruikt.

Canal+ zegt inmiddels bijna 20.000 betalende basispakket-abonnementen te hebben verkocht en spreekt van 'een succes boven verwachting'. Toen Canal+ in augustus 1997 het toenmalige FilmNet/MultiChoice overnam sloot het per direct het toenmalige pluspakket, wat mogelijk een verklaring is voor het zonder marketinginspanningen bereikte resultaat. De kijkers hebben bijna drie jaar op de terugkeer van een dergelijk boeket gewacht. Er komen ook wat schaduwkanten om de hoek kijken bij de introductie van deze mogelijkheid van abonnee-tv op satelliet. Canal+ verzorgt middels Canal Digitaal zonder kosten de distributie van de publieke landelijke radio- en tv-stations én van de meeste commerciële tv- stations. Dit voorjaar introduceerde Canal+ het 'set-top box'-pakket en dat betekent in de praktijk dat kijkers ineens 30 gulden per jaar dienen neer te tellen voor een automatische verlenging van hun inschrijving, het tegen goedkoper tarief bellen (44 cent per minuut in plaats van 150 cent) naar de servicelijn en kosteloze vervanging van de smartcard. Het bellen naar de servicelijn blijkt in de praktijk vaak nodig, als het beeld weer eens zwart blijft. Schotelkijkers zonder een 'set top box'- pakket dienen jaarlijks een kopie van een legitimatiebewijs en een recent uittreksel van het bevolkingsregister aangetekend naar Canal+ te sturen.

Opvallend is dat Canal+ zowel betalende als niet-betalende trouwe kijkers met het Irdeto-systeem geen enkele korting geeft indien ze overgaan op Mediaguard. Een losse Mediaguard-smartcard kost 136,50 gulden. Deze kaarten zijn nodig bij onafhankelijke ontvangers die bijvoorbeeld met een uitwisselbare CAM (Common Interface genaamd) werken. Koopt men een Mediasat-ontvanger, waarbij de specificaties en software nagenoeg geheel door Canal+ zijn bepaald, dan zit deze bij de aanschafprijs. Fabrikanten betalen daar circa 62 gulden voor, terwijl de consumentenprijs meer dan het dubbele bedraagt.

Over de introductie van het 'set-top box'-pakket wil directeur Patrick Tillieux van Canal+ wel een paar dingen kwijt. De klant heeft volgens hem keuze. De kosten die zijn bedrijf in rekening brengt zijn redelijke tarieven, en Canal+ is geen nutsbedrijf. Toch is opvallend dat in korte tijd de prijzen voor het kijken naar RTL4 op satelliet drastisch zijn gestegen. Niet lang geleden was de - toen nog Irdeto - smartcard gratis en was de servicelijn via een gewoon telefoonnummer te bereiken.

Canal+ lijkt alle prioriteit bij de kabeldistributie te leggen. Zelfs het afdrukken van de programmagegevens van het satellietkanaal Canal+ 16/9 in de eigen gids wordt 'om vragen van kabelkijkers te voorkomen' achterwege gelaten.

Mede naar aanleiding van klachten van kijkers heeft de NOS inmiddels bezwaar aangetekend tegen de gang van zaken. De NOS valt het 'set-top box'-pakket en de marketingmethoden van Canal+ aan: het inschrijfformulier is zo opgesteld dat men hokjes moet aankruisen indien men geen abonnement wil nemen.

Het blijft jammer dat de Nederlandse tv-wereld zelf niet in staat blijkt de satellietdistributie op een klantvriendelijke manier te regelen, zoals bijvoorbeeld de Zwitserse publieke omroep dat doet. Daar kiest men structureel voor open technologieën zonder meerkosten voor de gebruiker.

Veel gestelde vragen TV Plus