Door onze correspondent BEN VAN DER VELDEN
LUXEMBURG, 9 OKT. De Europese Unie heeft vanmiddag het olie- en het luchtvaartembargo tegen Joegoslavië opgeheven. De financiële sancties zullen pas worden opgeheven als een methode is gevonden om te voorkomen dat ex-president Milosevic en zijn vrienden daarvan profiteren.

Na een bijeenkomst van de EU-ministers van Buitenlandse Zaken zei de Nederlandse minister Van Aartsen dat een reeks besluiten waren genomen om Joegoslavië uit het isolement te halen. De ministers hebben niet gesproken over het geld dat voor de wederopbouw van Joegoslavië ter beschikking moet komen. Binnen de EU bestaat onenigheid over de financiële steun voor de wederopbouw van Joegoslavië. De coördinator van het stabiliteitspact voor de Balkan, Hombach, waarschuwde de ministers van Buitenlandse Zaken geen grote beloften te doen die vervolgens niet waargemaakt worden. De EU-ministers hebben aan steun voor Joegoslavië niet de voorwaarde verbonden dat ex-president Milosevic aan het Joegoslavië tribunaal in Den Haag wordt uitgeleverd. De Franse minister Védrine zei dat er geen sprake was van een voorwaarde ,,in de strikte zin van het woord''. Volgens zijn Duitse collega Fischer is nu het eerste probleem om in Joegoslavië onder leiding van de nieuwe president Kostunica de democratie te consolideren. Hij zei dat het recht zijn beloop zal hebben, maar dat dit nu niet de meest urgente zaak is. Minister Van Aartsen zei dat het nu zaak is om steun te betuigen aan Kostunica en dat de uitlevering van Milosevic een zaak voor later is.

Op de bijeenkomst van de EU-ministers van Buitenlandse Zaken zei de Duitse minister Fischer dat de EU binnen enkele weken ook ,,boter bij de vis'' bij de toezeggingen voor hulp aan Joegoslavië. Maar EU-diplomaten deden Fischers woorden af als ,,retoriek''. Zij voorspelden dat de EU nog moeizame discussies moet houden voordat er geld voor Joegoslavië vrij is gemaakt. Coördinator Hombach zei dat de EU zo traag functioneert, dat hij op de Balkan voorlopig bij voorkeur met geld van individuele landen werkt, dat veel sneller ter beschikking komt. Nederland heeft al een miljoen gulden toegezegd voor het bevaarbaar maken van de Donau. De Duitse minister Fischer zei gisteren 21,5 miljoen mark voor de Donau, voor een drinkwaterproject in Novi Sad en voor humanitaire hulp. Europees commissaris Patten (Buitenlands beleid) heeft vorige maand kritiek geleverd op de EU-ministers van Buitenlandse Zaken omdat zij dikwijls hulp toezeggen maar het vervolgens niet daadwerkelijk geven. Zo is in de loop der jaren van alle toegezegde gelden voor de landen van het Middellandse Zeegebied slechts 28 procent uitbetaald. Patten heeft afgelopen voorjaar voorgesteld om tot 2006 2,3 miljard euro voor Joegoslavië te reserveren, zodat na een vertrek van Milosevic dadelijk geld beschikbaar zou zijn. De EU-lidstaten wilden echter niet aan de discussie beginnen of dit geld binnen de lopende lange termijn begroting gevonden moest worden of dat overgegaan moest worden tot het openbreken van de begroting. Zowel de Europese Commissie als het Europees Parlement willen dat de EU extra geld uittrekt, maar de EU-ministers van Financiën verzetten zich daartegen. Afgelopen zomer besloten de Europese regeringsleiders tijdens de top van Lissabon dat als eenmaal de val van Milosevic daar was er nog genoeg tijd voor discussie was. Volgens EU-diplomaten is de val van Milosevic vorige week veel sneller gekomen dan de vijftien EU-lidstaten verwachtten. Als geld voor Joegoslavië binnen de bestaande begroting moet worden gevonden, zal dit ten koste gaan van hulpprogramm's voor landen in het Middellandse Zeegebied. Volgens minister Van Aartsen moet een principe besluit genomen worden voor een bijeenkomst met ministers van Buitenlandse Zaken van de Mediterrane landen volgende maand. De Franse minister Védrine zei dat er nog genoeg tijd is om over geld te praten, omdat eerst bekeken moet worden wat Joegoslavië precies nodig heeft. De Europese Commissie had zich bij haar taxatie afgelopen voorjaar alleen gebaseerd op gegevens van de toenmalige Joegoslavische oppositie. De EU-ministers van Buitenlandse Zaken besloten gisteren het bestaande EU-hulpprogramma voor de Balkan ook voor Joegoslavië zal gaan gelden. Humanitaire hulp voor Joegoslavië wordt uitgebreid. De EU wil bijdragen aan het herstel van de bevaarbaarheid van de Donau en deelnemen aan studies voor het herstel en de modernisering van de infrastructuur van Joegoslavië. De EU wil ook de mogelijkheden onderzoeken van een snelle integratie van Joegoslavië in de internationale financiële gemeenschap. De bedoeling is dat Joegoslavië net als andere Balkanlanden handelsvoordelen van de EU krijgt aangeboden. De vijftien EU-lidstaten besloten bovendien dat de diplomatieke betrekkingen met Belgrado genormaliseerd worden. Minister Van Aartsen zei dat Nederland de diplomatieke vertegenwoordiging in Belgrado van tijdelijk zaakgelastigde op het niveau van ambassadeur zal brengen.

( a d v e r t e n t i e s )