Door een onzer redacteuren
DEN HAAG, 21 SEPT. De coalitiefracties PvdA, VVD en D66 hebben een akkoord bereikt over extra lastenverlichting, volgend jaar, voor automobilisten en voor gezinnen met kinderen.

De voorstellen worden later vandaag, bij de algemene beschouwingen in de Tweede Kamer, aan het kabinet voorgelegd. Minister Zalm (Financiën) heeft bij intern overleg al zijn goedkeuring eraan gegeven. Premier Kok is tegen het loslaten van de koppeling tussen lonen en uitkeringen als de lonen in het bedrijfsleven te snel stijgen. Kok zei dit vanmorgen in een reactie op een pleidooi van VVD-leider Dijkstal, die 'oververhitting' van de economie vreest. Kok deed een "indringend beroep" op werkgevers en werknemers om de lonen blijvend te matigen. Volgens Kok is er al twee opeenvolgende jaren sprake van "een forse loonontwikkeling" en kan "net nog iets meer vragen" heel snel de economische groei bedreigen.

Kok bestreed vanmorgen tegenover de Kamer dat investeringen in onderwijs en zorg de afgelopen jaren niet hebben bijdragen aan kwaliteitsverbetering. Hij toonde zich geïrriteerd over scherpe kritiek, gisteren, van met name coalitiefractie D66 en de oppositiefracties. "Laat alsjeblieft niet het beeld ontstaan dat er niets is gebeurd de afgelopen jaren", aldus Kok.

De coalitiefracties zouden vanmiddag voorstellen indienen om gezinnen met kinderen volgend jaar een extra aftrekpost van 340 gulden te bieden. Vooral de koopkracht van gezinnen uit de lagere inkomensgroepen, tot 60.000 gulden per jaar, moet hierdoor verder worden verbeterd. Werkende ouders krijgen daarbovenop ongeveer 75 gulden extra fiscaal voordeel per jaar. De maatregelen kosten in totaal 340 miljoen gulden.

Voor automobilisten komt een verlaging van de wegenbelasting met circa 40 gulden per jaar, wat 310 miljoen gulden kost. Met de extra lastenverlichting is in totaal een bedrag gemoeid van circa 650 miljoen gulden. Dit geld moet deels komen uit een bescheiden algemene verhoging van de inkomstenbelasting (eerste schijf, met 0,1 procentpunt) en deels uit extra belastingverlaging bovenop de 6,6 miljard die het kabinet heeft geboden voor volgend jaar.

Kamer wil extra miljoenen voor investeringen

Behalve meer belastingverlaging willen de coalitiefracties volgend jaar ook extra investeren voor een bedrag van circa 350 miljoen gulden.

Dit geld moet worden besteed aan extra opleidingsplaatsen voor onder meer huisartsen en verpleegkundigen (130 miljoen) en aan extra ondersteunend personeel in het voortgezet onderwijs (150 miljoen). Ook wordt nog 30 miljoen gulden uitgetrokken voor de versterking van de politie. Een Kamermeerderheid wil de numerus fixus voor de studie geneeskunde opheffen. Premier Kok zei vanmorgen, in zijn antwoord aan de Kamer, dat het kabinet voor het eind van het jaar in een notitie zal aangeven hoe de opleidingscapaciteit kan worden vergroot. Melkert (PvdA) en De Hoop Scheffer (CDA) wilden sneller maatregelen.

Voor cultuur wordt volgend jaar 40 miljoen extra uitgetrokken, bovenop de 220 miljoen die het kabinet op Prinsjesdag had geboden. Het cultuurbudget komt hiermee uit op circa 1,6 miljard gulden. De coalitiefracties willen vastleggen dat de cultuurbegroting de komende jaren kan stijgen tot 1 procent van de rijksbegroting, die dit jaar circa 190 miljard gulden bedraagt.

De extra uitgaven moeten komen uit de algemene reserve van 250 miljoen gulden per jaar die in het regeerakkoord is vastgelegd, terwijl circa 100 miljoen is gevonden bij de besteding van extra aardgasbaten via het FES-fonds. Later dit jaar zou nog een bedrag van 1 1,5 miljard gulden kunnen worden gevonden voor eenmalige investeringen in natuurontwikkeling, monumentenzorg en renovatie van schoolgebouwen. Dit komt aan de orde bij de behandeling van de Najaarsnota, in november.

( a d v e r t e n t i e s )