NIEUWSSELECTIE 
 KORT NIEUWS 
 RADIO & TELEVISIE 
 MEDIA 

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Zelfs het weer deed mee aan de censuur in Noord-Korea, want het zicht van de steelse camera werd belemmerd door dikke regendruppels die langs de autoruit naar beneden liepen. Maar elke onofficiële glimp van dit land is nieuw en de Netwerk-uitzending had voor mij langer kunnen duren. Alleen de beelden vanuit de auto waren niet door de Noord-Koreaanse overheid geregisseerd. Meereizend historicus Raymond Fedema gaf de context van Koreaans confucianisme, maar door de microfoontjes in het hotel kon hij niet te ver gaan. Ooit was een buitenlander op het vliegveld betrapt op een schampere opmerking over de Grote Leider, en hij had 20 jaar celstraf gekregen. Zonder een greintje ironie legde de gids uit hoe knap Kim Il Sung een in hoogte verstelbaar bureau had uitgevonden. Bij een buitenpaleis een aardig contrast: de Chinese toeristen stonden vrij te fotograferen, terwijl de Noord-Koreaanse bezoekers in slagorde waren opgesteld.

In PyongYang hadden de voorbijgangers toortsen in de hand want ze moesten oefenen voor een grote manifestatie in oktober. Kinderen trainden wel zes uur per dag in de regen en zelfs de verslaggever werd gedwongen om te buigen voor het mammoetbeeld van de grote leider Kim Il Sung. "Wij moesten eer bewijzen", meende ik Fons de Poel te horen aankondigen. Hij was er zelf niet geweest, wel de aangekondigde verslaggever Peter Tetteroo die in beeld kwam. Of heeft die het zelfde geëngageerde Nijmeegse accent als allesdoener De Poel? Vorige week hoorde ik een De Poel-achtige commentaarstem achter een KRO-documentaire die helemaal niet van De Poel bleek te zijn. Zijn emotioneel Zuid- Gelderse klank heeft daar dus school gemaakt. Nu de zuilen gedwongen samenwerken, krijgt de KRO een eigen professioneel geëngageerd accent. Jammer dat ze daar niet eerder aan hebben gedacht. In de prachtige Close Up-documentaire over de geschiedenis van de omroep gisteravond hadden alle stemmen van vroeger de zelfde aangeleerde Gooise domineesklank, of ze nu katholiek, protestants, socialistisch of algemeen waren.

Religieus-emotioneel engagement vond ik ook in een interview met Mient- Jan Faber bij Bijker. Andries Bijker houdt interviews van een uur voor de EO, maar de netmanager gelooft er niet in en heeft het op het on-christelijke tijdstip van 12 uur vrijdagnacht gezet. Dan is de doelgroep allang naar bed. Bijker heeft zichzelf vergeleken met Rik Felderhof. Hij wil evenmin zijn gasten hard vallen, maar toont meer belangstelling dan Felderhof. De theedrinkende Faber oogt nog jong. Als driejarig jongetje heeft hij de oorlog meegemaakt; hij kon zich herinneren hoe de NSB-burgemeester van Coevorden het gezin het huis uitzette vanwege verzetsactiviteiten van zijn vader. Ik had meer voorbeelden willen horen van wat Faber elke dag doet. Hoe bedenkt hij wat belangrijk is voor de kerken? Hij bracht brieven van kinderen uit Sarajevo naar Nederlandse kinderen, vertelde hij, bezocht Srebrenica en Kosovo. En hij roept vaak op tot militair ingrijpen. Na de kruisrakettenkwestie die Faber wereldberoemd maakte, is het IKV uit het maatschappelijke middelpunt verdwenen. Mensen die in de kerk zijn overgebleven, vinden het geloof al genoeg en hechten minder aan een politieke missie.

Nieuw vond ik de bekentenis van Faber dat hij in de kruisrakettentijd vaak buiten medeweten van zijn kritische achterban op ministeries met ambtenaren onderhandelde over compromissen. Dat is klassiek. Zonder onbeleefd te zijn had Bijker kunnen vragen wat dat voor compromissen waren. Faber voelt zich schuldig over Srebrenica en beschreef hoe de soldaten eerst het hek van de basis openknipten om de moslims binnen te laten. Dat was humaan, vond hij. De Haagse bunker wilde niet vertellen wat Dutchbat met de moslims moest doen en toen de Serviërs kwamen opdagen, werden ze uitgeleverd. Hollands engagement: heftig, belerend maar vrijblijvend.

( a d v e r t e n t i e s )