De Amerikaanse verkiezingscampagne is zo braaf, dat de media snakken naar incidenten. Zo kwam het dat Bush' onbedoelde uitspraak over een journalist uitgroeide tot een nationale kwestie.

Door onze correspondent MARC CHAVANNES

WASHINGTON, 11 SEPT.Vorige week maandag werd Adam Clymer, politiek verslaggever van The New York Times, door de Republikeinse presidentskandidaat George W. Bush uitgemaakt voor "major-league asshole". Sindsdien is hij in de Verenigde Staten niet uit het nieuws geweest. Bush dacht tijdens zijn campagne-bezoek aan Naperville, Illinois, dat zijn opmerking op het podium alleen de oren van zijn 'running mate', kandidaat vice-president Cheney zou bereiken. Maar een openstaande microfoon ving het bijtende terzijde op en heel Amerika wist ongevraagd hoe Bush over Adam Clymer dacht.

De meeste radio- en tv-zenders zonden een piep uit in plaats van het scheldwoord. Fox-televisie en de National Public Radio waren de belangrijkste elektronische media die het gezegde ongecensureerd lieten horen. Ook veel kranten, waaronder The New York Times, voelden zich geroepen de lezers een eufemisme of de vermelding '[scheldwoord]' aan te bieden. In die gekuiste versies was het contrast tussen Bush' jongensachtige grijns en de haatdragende opmerking minder sprekend. Maar het incident was ook zó al schadelijk genoeg voor de Republikein. Zijn pogingen de Democratische kandidaat Gore programmatisch tegenspel te geven, werden gesmoord in de nagalm van de Clymer-affaire. Veel Amerikaanse media snakten naar wat opwinding in deze campagne zonder seksuele of zakelijke schandalen.

De verslaggever in kwestie beleefde een bizarre week, waarin hij trachtte vice-presidentskandidaat Cheney te volgen, om hem onder meer te vragen waarom hij zo weinig van zijn in de olie verdiende miljoenen aan liefdadigheid had afgestaan. Maar de camera's richtten zich bij herhaling op Clymer in plaats van de weinig charismatische tweede man van Bush. Dat lag niet aan de verslaggever die geldt als ervaren, zonder sterallures, met een vleugje zelfspot. Clymer's door Associated Press genoteerde reactie op Bush' uitspraak ("Ik ben teleurgesteld door het taalgebruik van de gouverneur.") kwam hem op een uitbrander te staan van het internetmagazine Slate.com, die Clymer " pompeus en onoprecht" noemde. Immers, geen groter compliment voor een journalist dan de woede van een politicus. Een lezer verdedigde Clymer's weerwoord echter: "Het woord 'teleurgesteld' impliceert dat als Bush Clymer wilde uitschelden hij het op zijn minst op een kleurrijkere en minder stijve manier had kunnen doen."

Gisteren schreef Clymer voor het eerst in zijn krant over de kwestie. Hij onthulde dat zijn elektronische brievenbus de afgelopen week is overstroomd met 300 haat-boodschappen, nadat een rechtse website zijn e-mailadres had verspreid. Clymers voice mail liep even snel vol met verzoeken van media uit binnen- en buitenland. Larry King Live, David Letterman en andere bekende Amerikaanse tv-showprogramma's dongen naar zijn aanwezigheid. Clymer: " Veertig jaar heb ik voor kranten geschreven. Omroep heeft me nooit gelokt." Niet alleen moest de verslaggever een 'media-strategie' bedenken, hij kon de snerpende Bush- tekst ook niet van zich af zetten als extreem-rechtse onzin. Clymer, die vertelt soms Republikeins, dan weer Democratisch te hebben gestemd, noemt Bush minder 'in het midden' dan hij pretendeert, maar geen extremist. Het enige antwoord dat Clymer weet, is dat Bush geïrriteerd was over een recent artikel van hem dat Texas, de staat waar Bush gouverneur is, beschrijft als een van de minst ontwikkelde op het gebied van gezondheidszorg. "Jammer, maar het is een vrij land", stelt Clymer. Om vervolgens te verzuchten: "Moge Al Gore, wiens staf geniet van deze rel, een even grote blunder maken. Dan kan ik de campagnes weer verslaan, in plaats van er deel van te zijn."

( a d v e r t e n t i e s )