Door onze correspondent FRANK WESTERMAN
MOSKOU, 11 SEPT. Het uitvallen, zaterdagavond, van een omstreden nieuwsshow op de Russische tv-zender ORT heeft het Kremlin en mediatycoon Boris Berezovski lijnrecht tegenover elkaar geplaatst.

Hun getouwtrek om de regie over deze nationale zender is meteen al in mei met het aantreden van president Poetin van start gegaan, maar heeft nu pas een culminatiepunt bereikt. Hoewel ORT een publieke omroep is, was Berezovski er als huisvriend van oud-president Jeltsin in geslaagd de toon en inhoud van nieuwsuitzendingen te bepalen. Via zijn favoriete presentator Sergej Dorenko liet hij de ene na de andere aanval - karaktermoord, volgens menigeen - plegen op al te ambitieuze politici die een bedreiging voor zijn zakenbelangen vormden.

De ex-KGB'er Poetin is begonnen om zijn greep op het invloedrijke kanaal (de staat bezit 51 procent, Berezovski 49 procent) te herstellen. De mathematicus-miljardair beweert nu dat de Kremlin-stafchef heeft gedreigd hem achter de tralies te zetten - in navolging van de bankier en mediamagnaat Goessinski van de commerciële zender NTV, die in juni tijdelijk in de beruchte Boetyrka-gevangenis werd gegooid. Kremlin- watchers zagen in die actie een intimidatiepoging van de nieuwe president om Goesinski's media tot een meer dociele houding te dwingen.

Nu de nieuwsshow van Sergej Dorenko afgelopen zaterdagavond niet op het scherm verscheen, roept Berezovski om het hardst dat de "vrijheid van de pers" in het geding is. De autoimporteur (die ook in de oliebusiness en de luchtvaart actief is) heeft vorige week zijn aandelen ORT overgedragen aan veertien schrijvers en journalisten (onder wie Dorenko), zogezegd om de pluriformiteit van de media te waarborgen.

ORT-directeur Konstantin Ernst zegt dat Dorenko's programma is geschrapt omdat de presentator van plan was zijn zendtijd "tegen de afspraak in" volledig te wijden aan de strijd tussen het Kremlin en Berezovski. Dorenko noemt dat onzin; volgens hem is hij "door Vladimir Poetin persoonlijk" gestraft voor zijn berichtgeving over de ramp met de kenronderzeeër Koersk. Vorige week zaterdag had Dorenko een precedentloze aanval op Poetin gelanceerd, gebruik makend van bijtende commentaren, suggestieve beeldmontage en het volgens velen een schaamteloos uitbuiten van het leed van de nabestaanden van de Koersk- bemanning.

Gezien Dorenko's reputatie (hij paste dezelfde technieken toe om Poetin aan de macht te helpen) leek ook deze uitzending een bestelling van zijn broodheer Berezovski: volgens waarnemers had de oligarch het nodig zich als verdediger van de persvrijheid op te werpen om met behulp van binnen- en buitenlandse sympathie zijn commerciële belangen veilig te stellen. De Russische media die niet in handen van Berezovski zijn weigeren het duo Berezovski-Dorenko als martelaren van het vrije woord te beschouwen, maar wijzen wel op het gevaar dat Poetin "bovenmatig heftig op kritiek reageert."

( a d v e r t e n t i e s )