AMERIKA'S RAKETDEFENSIE is bedoeld tegen landen die de VS met massavernietigingswapens bedreigen. Maar met het voornemen tot de bouw van zo'n NMD-systeem werd ook beoogd een verdedigingslinie aan te leggen voor presidentskandidaat Gore in diens campagne tegen de Republikein Bush.

De laatste wil een uitgebreide raketverdediging, ook al zou die de strategische verhoudingen in de wereld op zijn kop zetten. De politieke strategen van Clinton en Gore achtten het daarom nodig een bescheiden stap op deze weg te zetten. Zij wensten niet beschuldigd te kunnen worden van het verkwanselen van de veiligheid van de Amerikaanse burger. Kennelijk acht men het Republikeinse gevaar voor het moment geweken: president Clinton laat het besluit over de bouw van NMD over aan zijn opvolger.

Een paar factoren, internationale en binnenlandse, hebben het uitstel gemakkelijker gemaakt. Noord-Korea, dat twee jaar geleden met de lancering van een intercontinentale raket in een baan over Japan het Amerikaanse debat over de raketdefensie een krachtige impuls gaf, is deze zomer ingegaan op het zonneschijnoffensief van Zuid-Korea's president Kim. In Iran, een andere staat op de, inmiddels afgeschafte, Amerikaanse lijst van schurkenlanden, zijn de gematigde krachten in opkomst. Cheney, de Republikeinse kandidaat voor het vice- presidentschap, pleit zelfs voor de opheffing van de sancties tegen dat land. De regering-Clinton toont zich bovendien gevoelig voor de bezwaren van Rusland en China èn van de eigen bondgenoten tegen een wapensysteem dat het hele gecompliceerde stelsel van verdragen ter beheersing van atoomwapens op losse schroeven zou kunnen zetten.

EEN BIJKOMENDE overweging is geweest dat proeven met dit soort wapens zijn mislukt. Het neerhalen van een intercontinentale raket met een antiraketraket is wel vergeleken met het raken van een kogel met een kogel of het in één snelle beweging stoten van de punten van twee breinaalden op elkaar. Bovendien moet zo'n systeem honderd procent resultaat opleveren: wanneer één atoombom boven een grote Amerikaanse stad explodeert heeft de verdediging gefaald. In zijn toelichting erkende president Clinton dan ook dat de voorwaarden ontbreken om een begin te maken met de aanleg van een raketdefensie. Onderzoek en proeven zullen intussen worden voortgezet.

Ten slotte is het Pentagon, het Amerikaanse ministerie van Defensie, in zichzelf verdeeld. Hoge militairen zien in de raketdefensie een concurrent voor de conventionele 'slimme wapens' van de toekomst waarop zij hun kaarten hebben gezet. Hun voorkeur gaat uit naar verdedigingssystemen tegen raketten die Amerikaanse troepen overzee bedreigen. Over dergelijke systemen lijkt met de bondgenoten en waarschijnlijk ook met de Russen gemakkelijker consensus te bereiken dan over de beveiliging van Amerikaans grondgebied. Hoe dan ook, de Republikein in Clintons regering, minister van Defensie Cohen, heeft het pleit verloren. Hij is een verklaard voorstander van NMD en wilde er nu mee begin nen.

HET UITSTEL betekent overigens geen afstel. De gevaren waartegen NMD is bedoeld, zijn niet bezworen. Vooral Irak, dat sinds de VN- waarnemers dat land hebben verlaten onge hinderd de bouw van massavernietigingswapens heeft kunnen continueren, zal het debat in Amerika op gang houden. Maar president Clinton zelf hoeft er niet meer wakker van te liggen. De kwestie blijft open tot de nieuwe bewoner van het Witte Huis er aan toe is een besluit te nemen. Dat kan nog wel even duren.

Zie ook:

Clinton stelt besluit over raketschild uit (2 september 2000)
Raketschild onvergelijkbaar met Reagans SDI (6 juni 2000)
Doorbraak blijft uit op top Moskou (5 juni 2000)
Poetin en Clinton (5 juni 2000)
Raketschild belast relatie VS-Europa (2 juni 2000)

( a d v e r t e n t i e s )