Door een onzer redacteuren
ROTTERDAM, 1 SEPT. Een klapband is het begin geweest van het ongeluk met de Concorde van Air France in Parijs op 25 juli. Daarbij kwamen 113 mensen om. Dit blijkt uit de eerste overzichtsrapport dat het Franse onderzoeksbureau BEA gisteravond presenteerde. Het rapport bevestigt gegevens die eerder bekend werden. Het bureau heeft geen verklaring voor de kettingreactie die op de klapband volgde. Delen van de met metaal versterkte band doorboorden mogelijk brandstofreservoirs of kwamen in de motoren.

Volgens de BEA is het waarschijnlijk dat het rampvliegtuig over een stuk metaal is gereden. Dit veroorzaakte de klapband. Het vliegtuig reed op dat moment te snel om het starten en opstijgen nog te onderbreken. Op de startbaan werden grote lappen rubber teruggevonden.

Na deze eerste vaststellingen in het voorlopige rapport beginnen echter de onzekerheden en gissingen. Over de herkomst van het stuk metaal van 43 centimeter lang, blijft de BEA uiterst voorzichtig. Het bureau vermoedt dat het afkomstig is van een ander vliegtuig, maar nadere analyses zijn noodzakelijk, aldus de BEA.

Tegelijk met het overzichtsrapport is ook de tekst vrijgegeven van het contact tussen de luchtverkeersleiding en de bemanning. Daaruit blijkt dat de co-piloot 52 seconden na het begin van de start als eerste alarm slaat, tien seconden nadat het toestel de snelheidgrens heeft overschreden waarop het starten/opstijgen nog kan worden afgebroken.

Co-piloot: "Pas op."

Luchtverkeersleiding: "Concorde nul ... 4590, je hebt vlammen (onduidelijk) je hebt vlammen achter je."

Niet-geïdentificeerde stem: "Klopt."

Boordwerktuigkundige: "Stop."

De bemanning kan evenwel niets meer uitrichten en 77 seconden later crasht het toestel, een hotel bij de luchthaven schampend.

'Je hebt grote vlammen achter je'

Ruim een maand na het ongeluk met de Concorde van Air France is gisteren de tekst vrijgegeven van het laatste contact tussen de verkeersleiding en de bemanning.

Door een onzer redacteuren

ROTTERDAM, 1 SEPT. Het Franse onderzoeksbureau dat het ongeluk met de Concorde-vlucht 4590 van 25 juli bij luchthaven Charles de Gaulle bij Parijs onderzoekt heeft gisteren bevestigd dat een klapband de crash heeft ingeluid. Bij het ongeluk in de namiddag van dinsdag 25 juli kwamen de 109 passagiers en bemanningsleden en vier mensen op de grond om het leven.

Tegelijk met het eerste onderzoeksrapport werd het transcript vrijgegeven van het laatste contact tussen de verkeersleiding en de bemanning van het ramptoestel. Hieronder staat een vertaling van de oorspronkelijke Franse tekst. Wat tussen (...) staat maakt onderdeel uit van het vrijgegeven transcript; wat tussen [...] staat is door de redactie ter toelichting tussengevoegd.

De bemanning krijgt om 16.42 uur en 17 seconden toestemming te vertrekken.

Luchtverkeersleiding: "Air France 4590, startbaan 26 rechts, wind nul 90 knopen, toestemming om te vertrekken."

Co-piloot: "4590 start op 26 rechts."

Piloot: "Is iedereen klaar?"

Co-piloot: "Ja."

Boordwerktuigkundige: "Ja."

Piloot: "Op naar 100, 150. (onduidelijk) Top."

Niet-geïdentificeerde stem: "Ga door, Christian."

Boordwerktuigkundige: "We hebben vier motoren draaien."

Co-piloot: "100 knopen."

Piloot: "Bevestigd."

Boordwerktuigkundige: "Vier [motoren] groen."

Co-piloot: "V één." [Concorde bereikt snelheid waarbij opstijgen niet meer kan worden afgebroken.]

Piloot: (onduidelijk)

Co-piloot: "Pas op."

Luchtverkeersleiding: "Concorde nul ... 4590, je hebt vlammen (onduidelijk) je hebt vlammen achter je."

Niet-geïdentificeerde stem: "Klopt."

Boordwerktuigkundige: "Stop."

Co-piloot: "Goed ontvangen."

Boordwerktuigkundige: "Uitzetten, motor, zet motor twee uit." (brandalarm)

Ongeïdentificeerde stem: "Het brandt flink, poeh."

Boordwerktuigkundige: "Schakel motor twee uit."

Piloot: "Procedure motorbrand."

Co-piloot: "Waarschuwing, de luchtsnelheidsmeter, de luchtsnelheidsmeter, de luchtsnelheidsmeter."

Luchtverkeersleiding: "Het brandt flink en ik ben er niet zeker van dat het van de motor komt."

Piloot: "Trek het landingsgestel in."

Luchtverkeersleiding: "4590, je hebt grote vlammen achter je."

Boordwerktuigkundige: "Het landingsgestel" (alarm, net als bij roken op toilet).

Luchtverkeersleiding: "Begin ontvangst Middle Marker [signaal van baken in aanvliegroute]."

Co-piloot: "Ja, goed ontvangen."

Boordwerktuigkundige: "Het landingsgestel. Nee."

Luchtverkeersleiding: "Dus, als je wilt, hebt je prioriteit bij landen."

Boordwerktuigkundige: "Landingsgestel."

Co-piloot: "Nee."

Piloot: "Landingsgestel (onduidelijk), komt op."

Co-piloot: "Goed ontvangen."

Co-piloot: "Probeer ik (onduidelijk)."

Boordwerktuigkundige: "Ik sla erop."

Piloot: "Zet je (onduidelijk) motor twee uit."

Boordwerktuigkundige: "Heb is gedaan."

Luchtverkeersleiding: "Einde ontvangst Middle Marker."

Co-piloot: "De luchtsnelheidsmeter."

Co-piloot: "Het landingsgestel wil niet opkomen."

Vliegtuiginstrument: "Whoop whoop trek op."

Vliegtuiginstrument: "Whoop whoop trek op."

Co-piloot: "De luchtsnelheidsmeter."

Vliegtuiginstrument: "Whoop whoop trek op."

Brandweerleiding: "De Gaulle-toren van brandweerleiding."

Luchtverkeersleiding: "Brandweercommandant, eh ... de Concorde, ik ken zijn intenties niet, maar houd je paraat aan het zuiddoublet."

Piloot: (onduidelijk)

Brandweerleiding: "De Gaulle-toren van brandweerleiding toestemming om [baan] 26 rechts op te gaan."

Co-piloot [zoekt contact met andere Parijse luchthaven]: "Le Bourget, Le Bourget, Le Bourget."

Piloot: "Te laat (onduidelijk)."

Luchtverkeersleiding: "Brandweerleiding, herstel, de Concorde keert terug naar baan nul negen in de tegenovergestelde richting."

Piloot: "Geen tijd, nee (onduidelijk)."

Co-piloot: "Negatief, we proberen Le Bourget."

Co-piloot: "Nee (onduidelijk)."

Brandweerleiding: "De Gaulle-toren van brandweerleiding, kunt u me de situatie van de Concorde geven."

Piloot: (onduidelijk, klinkt als krachtsinspanning).

Piloot: (onduidelijk, klinkt als krachtsinspanning).

Piloot: (onduidelijk, klinkt als krachtsinspanning)

( a d v e r t e n t i e s )