De Britse digitale opmars
DAVID DE JONG
Digitale satelliettelevisie is
in Engeland mateloos populair. Lagere sociale klassen en huishoudens met
lagere inkomens blijken echter minder snel in aanraking te komen met
digitale televisie dan de rest van de Britse bevolking. Dit zijn enkele
conclusies uit een onderzoek van toezichthouder Oftel na bijna twee jaar
digitale televisie in Groot Brittanië.
Op 1 oktober 1998 begon betaal-tv aanbieder BSkyB zijn digitale
satellietoffensief, kort daarna gevolgd door ONdigital dat de Britten
via de ether en antenne van een digitaal boeket voorziet. Uit onderzoek
blijkt dat inmiddels een op de vijf Britse huishouden de beschikking
heeft over een digitale ontvanger. Ondanks een ambitieuze start van
ONdigital speelt deze aanbieder net als de Britse kabelaars een
ondergeschikte rol ten opzichte van het machtige SKY. Volgens de
onderzoekers komt dit mede vanwege een beperkte kanaalcapaciteit in de
ether en een relatief late start van de digitalisering op de Britse
kabel. Bovendien is het medium kabel in het Verenigd Koninkrijk minder
verbreid dan bijvoorbeeld in Nederland. Uit het onderzoek bleek dat
gebruikers wel toegang hebben tot een breed scala aan interactieve
diensten via de digitale ontvanger, maar dat het daadwerkelijk gebruik
gering is. De behoefte aan elektronisch bankieren, elektronisch
winkelen, internet en spelletjes wordt door pc's en internet al in ruime
mate bevredigd, waardoor mensen niet via hun televisie dezelfde diensten
nogmaals afnemen. Veel onderzoeksbureaus die dikke rapporten over de
toekomst maken, geloven echter nog heilig in deze 'nieuwe diensten'.
Mogelijk dat de computer het als gebruikersapparaat van een digitale
ontvanger wint vanwege de uitgebreidere mogelijkheden. Zo blijft de
huiskamer toch vooral een plaats voor televisievertoning. De bij elk
boeket aanwezige elektronische programma gids (EPG) is wél een
populaire dienst. Een dergelijk instrument is bij honderden kanalen dan
ook onmisbaar om wegwijs te worden in het aanbod. Zowel ONdigital als
SKY Digital voert sinds de start een hevige concurrentiestrijd die er
onder andere toe heeft geleid dat bij beide aanbieders de benodigde
digitale ontvanger bij een jaarabonnement gratis wordt meegegeven. SKY
Digital, het boeket van BSkyB is verreweg het populairst. Zo'n 4 miljoen
huishoudens hebben een abonnement. SKY Digital heeft een dusdanig groot
aanbod (meer dan 150 kanalen) dat nagenoeg elk interessegebied en elke
gemeenschap wordt bediend. Daarnaast biedt BSkyB een zeer groot aantal
pay-per-view kanalen (53), waardoor abonnees ten opzichte van het
etherboeket een bredere keuze kunnen maken uit films die los kunnen
worden gekocht bij 'SKY Box Office'. SKY Digital vraagt voor haar
toppakket (94 tv-stations, waaronder een 17-tal premiumkanalen) 32 pond
(115 gulden) per maand. Het minimumpakket met 26 kanalen kost 7 pond
(circa 25 gulden) per maand.
BSkyB is een bedrijf dat zoveel mogelijk in eigen bezit wil hebben.
Daarom lanceert het bedrijf bij voorkeur eigen kanalen, gebruikt het
liefst de aan aandeelhouders gelieerde technieken, neemt het ter
verzekering van sportrechten aandelen in voetbalclubs en voert de
controle over de digitale ontvanger maximaal op, zodat 'grote broer' SKY
altijd meekijkt. Voorbeeld is de nagenoeg verplichte telefoonaansluiting
op de box, waarbij BSkyB 's nachts gegevens over het kijkgedrag kan
binnenhalen, zodat 'meer op de behoefte van klanten kan worden
ingespeeld', zoals BSkyB het noemt. BSkyB is voor bijna 40 procent in
handen van Rupert Murdoch's News Corp.
SKY Digital is alleen in het Verenigd Koninkrijk beschikbaar via de
Astra 2-satelliet op 28,2 graden Oost. De datum van het uitschakelen van
het analoge SKY-boeket (Astra 1) is vastgesteld op juni 2001.
Reacties graag naar tvplus@nrc.nl; Zie ook de 'faq' van deze rubriek
op www.nrc.nl/W2/Lab/Mediarubrieken/tvplus.html