Wolters Kluwer verwacht dat de omzet en winst het komende jaar nauwelijks zullen groeien. Boosdoeners zijn internet en interne strubbelingen. Maar internetvrees heeft het bedrijf niet.

Door STÉPHANE ALONSO

AMSTERDAM, 9 AUG. Wolters Kluwer gaf gisteren voor het eerst sinds 1995 een publieke toelichting op de halfjaarcijfers. Gelukkig maar, want de uitgever van vakliteratuur had heel wat uit te leggen.

De nieuwe topman Rob Pieterse wond er gisteren in het kader van de Grotere Openheid geen doekjes om: voor het komende jaar verwacht hij nauwelijks omzet- en winstgroei. Geen goed nieuws voor beleggers, die de toch al lage koers van de uitgever gisteren verder deden dalen met 4 procent tot 26,25 euro per aandeel.

Dat het bedrijf niet 'krimpt' is hoofdzakelijk te danken aan een agressieve overnamestrategie en aan valuta-effecten. In de eerste helft van dit jaar werden voornamelijk in de Verenigde Staten 18 acquisities gedaan met een totale waarde van 354 miljoen euro (779 miljoen gulden). In dezelfde periode vorig jaar werd 73 miljoen euro aan overnames besteed.

Van de 18 procent omzetgroei die in het eerste halfjaar werd bewerkstelligd kwam de helft door overnames; 7 procentpunten waren het gevolg van de gunstige dollar. Slechts 4 procentpunten werden bereikt door autonome groei. Door desinvesteringen kwam de omzet twee punten lager uit.

Wolters Kluwer blijft op het overnamepad. Pieterse zei gisteren met belangstelling te kijken naar het Amerikaanse Harcourt General, 's werelds grootste uitgever van medisch-wetenschappelijke vakliteratuur die sinds juni te koop staat. De biedingen voor het bedrijf moeten 18 augustus binnen zijn.

Pieterse wil het liefst delen van Harcourt overnemen om overlap te voorkomen. Bovendien heeft Harcourt een beurswaarde van 9,9 miljard euro, terwijl Wolters Kluwer een oorlogskas heeft van 800 miljoen euro. Die kan weliswaar zonder al te veel kunstgrepen worden opgerekt tot 1,2 miljard euro, maar dat is nog steeds te weinig.

De problemen bij Wolters Kluwer hebben verschillende oorzaken, maar liggen pijnlijk genoeg voornamelijk in het moederland: Nederland. De uitgever heeft hier last van stijgende personeelskosten. Efficiëntie-verhogende maatregelen, zoals de invoering van een nieuw computersysteem, hebben averechts uitgepakt en een forse administratieve achterstand veroorzaakt.

Maar bovenal zijn er managementproblemen. Het management van de Nederlandse divisie is inmiddels vervangen. "Van de vakbonden hebben we geleerd dat je hoog aan de trap moet beginnen", aldus Pieterse, die saneringen op een lager niveau niet uitsluit. De raad van bestuur heeft twee jaar de tijd uitgetrokken om orde op zaken te stellen in Wolters Kluwer Nederland.

Het bedrijf voert ook een gevecht met internet. Waar internet bij andere bedrijven meestal een aanvulling is op bestaande activiteiten en als zodanig bijdraagt aan de omzet- en winstgroei, is het in het geval Wolters Kluwer een medium dat de bestaande uitgaves op papier en op cd- roms uiteindelijk grotendeels zal vervangen.

'Volledige migratie', heet dat in jargon. Internet kannibaliseert en vervangt de bestaande activiteiten. Elke gulden die wordt verdiend met papieren uitgaves en cd-roms moet worden getransformeerd in een 'virtuele' gulden. "En liefst meer", aldus Pieterse.

De vorige topman van Wolters Kluwer, Caspar van Kempen, wilde dit transformatieproces agressief doorvoeren. Klanten moesten zo mogelijk worden gedwongen om over te gaan op elektronische uitgaves van boekwerken. Het kostte Van Kempen z'n positie. Zijn internetplannen stuitten op verzet in de raad van bestuur.

Internet heeft toch een belangrijke plaats gekregen in de strategie van Wolters Kluwer. Dat blijkt bijvoorbeeld al uit de kentering in het acquisitie-beleid: werden er eerst voornamelijk bedrijven om hun informatie-aanbod gekocht, nu richt de uitgever zich steeds meer op software-bedrijven, die het aanbod kunnen helpen weergeven.

"Ik ben niet internet-schuw", zei Pieterse gisteren nadrukkelijk. De ontwikkelingskosten van internet zijn volgens Pieterse veel hoger dan bij traditionele papieren publicaties. Daarom duurt het allemaal wat langer. Wolters Kluwer heeft een potje van 250 miljoen euro gereserveerd voor zijn internetstrategie. Daarvan is al acht miljoen euro opgemaakt. Deze investeringen wil het bedrijf in een klap in de resultaten verwerken en dat zal de winst- en omzetcijfers verder drukken.

( a d v e r t e n t i e s )