B E E L D :
Zakmes verboden
Maarten Huygen
Stil commentaar: een bak met
veel rode, Zwitserse zakmessen op RTL4. Twintig jaar geleden was zo'n
mes met schroevendraaier, blikopener, priem, flessenopener en overbodige
kurkentrekker verplicht voor elke welp vanaf acht jaar, tegenwoordig
valt het onder verboden wapenbezit.
Ingenomen door of ingeleverd bij Justitie. Op dit archiefbeeld stond minister Korthals er triomfantelijk
bij. Dat vind ik hysterie. Mogen kinderen dan nooit meer een stuk touw
bewerken of buiten een appeltje schillen omdat anderen wel eens het
vlindermes hanteren? De messenbak was een treffende illustratie van het
in RTL gepresenteerde onderzoek van criminoloog J. Nijboer waaruit
blijkt dat wapenbezit onder jongeren nauwelijks is toegenomen. Het heeft
volgens hem weinig zin om alle jongeren zonder onderscheid op wapenbezit
aan te spreken omdat daarmee alleen degenen worden bereikt die toch al
geen kwaad doen. Padvinders leveren braaf hun zakmesjes in maar de
crimineeltjes met stiletto en strafblad blijven buiten schot. De aard
van de wapens is wel veranderd, volgens Nijboer, er is bijvoorbeeld
traangas bij gekomen. En niet te vergeten de Nike-schoen, waarmee een
jonge man in Leeuwarden is doodgetrapt. Waarom heeft Korthals die nog
niet ingenomen?
Dit RTL-bericht was een goed contrapunt tegenover de alarmerende
berichten over het toenemende geweld in Nederland. Dat geweld is ernstig
maar overdrijving helpt alleen de kijkcijfers. 't Is dat het vakantie is
want anders ontstaat er al gauw een mediaspiraal met meer paniek, zotte
voorstelletjes in Den Haag en gelegenheidswetgeving. Relativering is dan
op zijn plaats. Het praatprogramma van Karel van de Graaf, De Kern
van de Zaak, probeert een brede context te geven voor
justitie-onderwerpen. Het is beter dan zijn eerdere justitieprogramma
waar een forum van deskundigen aan het slot over een soms wat absurde
stelling moest stemmen. Dat deed geforceerd aan. In een gewoon
studiogesprek komen de verschillende nuances en opvattingen beter tot
hun recht. De discussie wordt geïllustreerd door kleine reportages
tussendoor. Zo kwam de vraag aan de orde of de verjaringstermijn voor
moord moet worden opgeheven omdat door DNA-techniek nieuw bewijs
mogelijk is. Inmiddels denkt Korthals daarover na, hoorde ik gisteren.
Gisteren debatteerden een transcultureel psycholoog, een officier van
justitie, advocaat Spong en iemand van een Turkse vrouwenorganisatie
over het rekening houden met de culturele achtergrond van iemand die een
moord pleegt uit erewraak. Toch blijft zo'n studiodiscussie abstract en
minder informatief dan een goede documentaire. Praten is goedkoper dan
onderzoeken en het informatiebudget van de publieke omroep is flink
gekort. Justitieprogramma's dienen voor het oplaten van
proefballonnetjes die soms in wetgeving resulteren, zodat de uitvoerders
verder overbelast raken. Ik zou meer willen zien van de dagelijkse
praktijk maar daarvoor moet ik zijn bij SBS6, bij Peter R. de Vries. Die
reconstrueert misdaden en het resultaat kan in het voor- of in het
nadeel uitvallen van de verdachte. Hij is onafhankelijk van de
instanties omdat hij zijn eigen informatiebronnen aanboort.
Politici hebben graag vat op praatprogramma's. Het PvdA-Kamerlid Oudkerk
wil een hem ongevallige mening over euthanasie door Justitie laten
toetsen. Die werd afgelopen zaterdag geuit door het warrige curiosum Wim
Rietdijk in Het Zwarte Schaap, waar ook Oudkerk in optrad.
Rietdijks standpunt, ouders mogen euthanasie verzoeken op zwaar
gehandicapte kinderen tot vier jaar, ging ook mij veel te ver maar moet
de discussie daarom verboden worden? Oudkerks ideale debat vindt plaats
tussen Kok en Melkert. Het Kamerlid heeft de beloofde stappen nog niet
ondernomen, las ik in Vrij Nederland, want hij zit in Frankrijk.
Gelukkig is het vakantie. Ook voor mij. Geen televisie dus. Ik laat het
recenseren de komende vijf weken over aan anderen.