ING leek niet straffeloos te kunnen afkoersen op een faillissement van Baan. De bank en verzekeraar is toch bereid om het belang te verkopen. Het financiële belang van ING op korte termijn weegt niet op tegen de schade die het concern aanricht aan de samenleving en aan zijn eigen reputatie.

Door onze redacteur MENNO TAMMINGA

AMSTERDAM, 20 JULI. Bank en verzekeraar ING heeft de onvermijdelijke beslissing genomen. Het financiële concern, dat een van de grootste Nederlandse beleggers is, meldt zijn pakket met ongeveer 5 procent van de aandelen van het noodlijdende softwarebedrijf Baan toch maar aan voor het bod van de Britse onderneming Invensys. Het financiële concern miste de eerste aanmelding voor het bod van Invensys afgelopen donderdag, maar is ruim op tijd voor de nieuwe deadline, dinsdag aanstaande.

ING noemt het bod van Invensys van 2,85 euro verdedigbaar, een zuinig commentaar. Het concern lijkt zelfs nog hoop te hebben gekoesterd op alternatieven voor het bod, maar Baans definitieve resultaten over 1999, die afgelopen maandagavond voor het eerst met een goedkeurende accountantsverklaring beschikbaar kwamen, spraken andere taal. Het eigen vermogen van Baan, de belangrijkste buffer tegen verliezen, is negatief geworden. Het verlies over vorig jaar heeft "geen nader positief licht geworpen op eventueel perspectief in de zin van een zelfstandig voortbestaan". Gisteravond gaf Baan zelf ook een taxatie van het afgelopen tweede kwartaal: verder oplopende verliezen van tussen 85 en 95 miljoen dollar (tussen 190 en 220 miljoen gulden). Tot zover de financiële afweging van ING. Geen woord over de maatschappelijke druk die de afgelopen dagen is uitgeoefend, culminerend in onder meer een open brief van RPF-kamerlid L. van Dijke aan bestuursvoorzitter E. Kist van ING. De boodschap: neem geen immorele beslissingen door een hogere opbrengst bij faillissement van Baan te verkiezen boven de banen van 4.000 Baan-medewerkers. Fiscale verliescompensatie na een bankroet van Baan levert ING 150 miljoen gulden meer op dan het accepteren van het bod.

ING heeft zichzelf de afgelopen dagen inzet gemaakt van een publieke discussie door geen openheid te geven over haar belegging. Met een beroep op opportunistisch beleid ("wij doen nooit uitspraken over individuele beleggingen") schept de groep alleen maar onzekerheid. Dat kan wellicht de bedrijfsbelangen dienen, maar dreigde nu een misrekening te worden. Het financiële belang van ING op korte termijn bij een vermindering van haar beleggingsverlies weegt niet op tegen de schade die zij aanricht aan de samenleving en aan haar eigen reputatie. Juist reputatie is voor financiële instellingen een kostbaar bezit. Als weinig andere bedrijven zijn zij afhankelijk van het vertrouwen van het grote publiek. Elke dag weer. Als een van de grootste aandeelhouders in Nederland kon ING niet straffeloos aankoersen op een bankroet van Baan, dat andere financiers benadeeld, alleen maar omdat deze gang van zaken voor ING fiscaal aantrekkelijker is. ING (Postbank, Nationale-Nederlanden) is bovendien niet zomaar een grote financiële instelling, maar de officieuze financier van de BV Nederland. Zij heeft aandelenbelangen van 5 procent, en meestal meer, in het kapitaal van tientallen grote ondernemingen, waaronder de uitgever van deze krant. Zij financiert openbare projecten en sponsort moderne iconen als Oranje. De totstandkoming van het concern, tien jaar geleden, was omstreden. De macht van een conglomeraat met dusdanig omvangrijke beleggingen, kredieten en verzekeringen was uniek. Het politieke fiat toen voor de vorming van ING en haar positie in het hart van de Nederlandse economie nopen ING tot terughoudende financieel- economische machtsuitoefening. Net als Shell, dat naar aanleiding van het afzinkplan met de Brent-Spar in conflict kwam met de publieke opinie en bakzeil haalde, werkt ING met een maatschappelijke vergunning, een license to operate.

In de top van ING wemelt het van beslissers die de wisselwerking tussen maatschappij en onderneming kennen, van bestuurslid A. Rinnooy Kan (ex VNO/ NCW) tot en met commissarissen als J. Stekenburg (ex-FNV) en C. Herkströter (ex-Shell).

Nu ING over de dam is, heeft Invensys wel een slag gewonnen, maar nog niet de strijd. Baan en Invensys adverteren ondertussen door om beleggers over de streep te trekken, Baans geldnood ten spijt.

( a d v e r t e n t i e s )