F I L M V O O R A F :
Al is de leugen...
BAS BLOKKER
Jean Rochefort, de Franse acteur met de snor en de
luie oogleden, leek in de jaren zeventig wel in elke betere Franse
komedie te spelen (al moet bij dat 'betere' wel worden gezegd dat Louis
de Funès toen het hoogtepunt van zijn productiviteit beleefde
hetgeen het niveau wat onderuit haalde). Le grand Blond avec une
Chaussure noire, Un Éléphant ça trompe
énormement, Nous irons tous au Paradis – dat soort films.
Absurde humor, maar ook veel olala, wat nog onderstreept werd
doordat de originele titel met een knipoog vertaald was. Zo keek je
vroeger niet naar Un Éléphant ça trompe
énormement, je keek naar Al is de leugen nog zo snel. Jammer
eigenlijk dat de branche daarmee is opgehouden. Hou je roer recht of Zij
was 13 jaar, dat zijn toch mooie vondsten voor What's up doc? en La
Jovén? Nu moet je naar The Gladiator, terwijl je ook zou kunnen
genieten van Laat de gladiatoren maar schuiven. Heeft vast te maken met
de Nederlandse angst voor provincialisme. In Duitsland wordt alles nog
precies zo vertaald als in de tijd dat ze Drama della Gelosia omzetten
in Pizza Drei-eck.
In Al is de leugen (nog zo snel) worstelen vier
Franse veertigers met de liefde. De een is nooit van zijn moeder
afgekomen, de ander bedriegt zijn vrouw, de derde is heimelijk homo. En
de vierde is Jean Rochefort, die wij leren kennen terwijl hij in
kamerjas op de rand van een appartementengebouw staat, een trekje van
zijn sigaret neemt en mijmert: "Zes weken geleden was ik een man zonder
avontuurtjes, vol van mijn gezin en mijn land." En daarna blikt hij
terug op zijn pogingen een wondermooie vrouw te bezitten. Ook hier veel
olala, maar hier en daar gedrenkt in mild sarcasme.
Un
Éléphant is in de jaren tachtig nagemaakt in Hollywood,
zoals wel meer Franse komedies uit die jaren. Maar niet voordat de
Amerikanen de scherpe kantjes eraf hadden gehaald. In The Woman in red
belt de man van de droomvrouw op vóórdat de Amerikaanse
Rochefort de liefde met haar heeft kunnen bedrijven. En als de Amerikaan
springt, denkt hij: "Wat deed ik daar ook? Ik heb potverdikkie een schat
van een vrouw." De Franse Rochefort weet in zijn minutenlange val de
blikken van vele vrouwen op zich gericht en voelt de adem van het
avontuur alweer in zijn nek blazen.
Un Éléphant ça trompe énormement (Yves
Robert, Fr., 1976), Ned.1, 22.57-0.41u.