T V V O O R A F :
Groene cabaretiers
HENK VAN GELDER
"Kleinkunst is niet makkelijk,
sterker nog: heel moeilijk", zong één van de kandidaten
dit voorjaar voor het concours om de Wim Sonneveld-prijs, vast en zeker
met komische bedoelingen.
Het zeurderige wijsje begeleidt vanavond de eerste aflevering van de vijfdelige serie NK Cabaret, waarin
regisseur Ruud van der Colk verslag doet van de voorronden, de halve
finales en tenslotte de finale van dit jaarlijkse concours - onderdeel
van het Amsterdams Kleinkunst Festival, één van de vier
belangrijkste cabaretfestivals van het land. Die finale dateert trouwens
al van april; de AVRO, die het festival ook de komende jaren wil volgen,
heeft met uitzenden gewacht tot de zomer. Experimenteren in het
hoogseizoen is in Hilversum nu eenmaal geen gewoonte.
Het is een heksenketel van weinig rijp en heel veel groen, die in de
eerste aflevering wordt vertoond. Op de eerste van de drie voorronden
kwamen immers maar liefst 63 kandidaten af, die allemaal tien minuten de
tijd kregen om een onvergetelijke indruk te maken. Dat lukte natuurlijk
bijna niemand. Maar zo'n impressie vormt wel een mooie aanvulling op het
reguliere cabaretaanbod van de omroepen: waar meestal alleen de bewezen
successen op de televisie mogen, wordt hier de onderkant van het genre
in beeld gebracht.
En daar zitten, zo te zien, wonderbaarlijke nummers tussen. Een jongen
als een pierlala baart opzien door stoma's uit te delen, hetgeen hij
achteraf verklaart als "een beetje het drama achter de humor zoeken,
gewoon". Een kale chansonnier zingt: "Dat grasveld van fluweel is nu een
spijkerbed vol pijn / zo zal het nooit meer zijn..." Een ietwat
gepijnigd ogend meisje brengt haar 'neukangst' te berde. Een ander
meisje dat zojuist nog uitdagend met haar borsten schudde, verlaat het
podium met de mededeling dat ze hier niet achter staat en dit nooit meer
zal doen.
Meejureren met de selectiecommissie, die af en toe aan het woord is, zal
in de huiskamer niet lukken. Daarvoor duikelt alles veel te snel over
elkaar heen: ultrakorte stukjes optreden, kleedkamergesprekjes met de
familiaire Judith de Bruijn, overdadig veel verklarende teksten, flarden
van het selectiecommissieberaad en een paar uitspraken van ex-winnaar
Thomas Acda. Welk advies kan hij de deelnemers geven? "Winnen",
antwoordt hij. Ook is het aan het slot van de uitzending nauwelijks
duidelijk welke veertien er door mogen naar de tweede voorronde, en of
dat allemaal terecht is. Maar in die volgende fase, waarover in de
tweede aflevering wordt gerapporteerd, is het speelveld al aanzienlijk
uitgedund en kan er ook meer worden vertoond van de diverse
verrichtingen. Uitkijken naar een potentiële winnaar kan vanavond
in elk geval nog niet, maar het hóeft ook niet, want die kwam(en)
er pas in de derde voorronde bij. Zoals te zien is in de derde
aflevering.
NK Cabaret, zaterdag, Ned.1, 22.07-22.42u.