Freek de Jonge en de Nigeriaanse dichter Ben Okri drukten een zwaar stempel op het slot van de 31ste Poetry International.

Door PIETER STEINZ

ROTTERDAM, 24 JUNI. "Je leert het nog wel eens, Freek," zei Gerrit Komrij minzaam nadat presentator Freek de Jonge hem dichtend bij het publiek van Poetry International had geïntroduceerd. In een gelegenheidsvers had de cabaretier de Dichter des Vaderlands beklaagd omdat hij 'ongevaarlijk en aftands dit landje moet beschrijven'; waarna hij hem had aangespoord met een venijnig 'Van de Achterhoek tot Portugal/ Kom nader, Komrij, stort uw gal. 'Komrij liet zich niet provoceren, en las gedragen maar subtiel een dozijn gedichten uit zijn laatste bundel 52 Sonnetten bij het Verglijden van de Eeuw. Bij het mooie 'Vitesse' ('...Door met de vaart van een konijnenhok/ Te zorgen voor kanonnenvoer, zo trok/ De mens in deze eeuw zijn slakkenspoor') merkte hij op dat het niet om de voetbalclub ging, maar dat was dan ook zijn enige verwijzing naar de actualiteit. Daarmee volgde hij het voorbeeld van zijn Nieuw-Zeelandse collega, de Poet Laureate Hone Tuwhare, die ook het liefst dicht over een rivier die vettig loeit of 'bomen die de vloer van de hemel schoonvegen' - en die veel bijval oogstte met een geestig vrij vers over een vriend die een koningspinguin in de ijskast hield.

Komrij en de 77-jarige Tuwhare, een Maori met een enthousiasmerende voordracht, deelden gisteravond voor de pauze het podium met Ben Okri. De zoetgevooisde Nigeriaans-Engelse dichter las met de dictie van een dominee een aantal geëngageerde gedichten, waarin hij voortdurend in de meest vage bewoordingen vooruitwees naar een 'new age' die de 'krachten van de geest' vrij zou maken en de 'harmonie van politiek en kunst' zou bewerkstelligen. Geen memorabel beeld of pregênante zin kwam er uit zijn mond, en o wat ging het lang door. Zelfs Freek de Jonge, die zichzelf gisteravond eveneens iets te graag hoorde praten, werd het te gortig. Onderbreken deed hij Okri niet, maar na afloop complimenteerde hij de toehoorders met hun eindeloze geduld.

De Jonge, die enkele lange gedichten van eigen makelij voorlas, ging ook na de pauze hinderlijk tussen het publiek en de dichters staan. Het feestelijke slot van de avond, een parade van 16 dichters die lang (Charl-Pierre Naudé, Jules Deelder) of kort (J. Bernlef, Anne Carson) varieerden op het thema 'Het orakel', werd door hem vertraagd met wezenloze vragen. "Ben je zwanger?" vroeg hij aan de springerige Amerikaanse dichteres Alix Olson toen ze zei dat ze een (naar bleek mooi en dynamisch) gedicht met de titel 'Dochter' ging voorlezen. "Is it your aim to make people blush?" was haar antwoord. Ben Okri, die heel toepasselijk nog een keer in dichtvorm de profeet mocht uithangen, moest zeggen waarom hij zo'n optimist is. Toen hij zich hulde in vage antwoorden ("Misschien ben ik wel een pessimist onder het mom van een optimist") repliceerde De Jonge: "Het orakel spreekt." Okri zal instemmend hebben teruggedacht aan de slotregels van het gedicht dat Jules Deelder even tevoren had voorgelezen: "Een orakel zijn is al moeilijk genoeg. Het eind is zoek als we het allemaal ook nog eens uit moeten gaan leggen."

( a d v e r t e n t i e s )