Geen zicht op einde boycot Oostenrijk

Door onze correspondent BEN VAN DER VELDEN
SANTA MARIA DA FEIRA, 19 JUNI. Er is nog geen enkel zicht op intrekking van de sancties van veertien lidstaten van de Europese Unie tegen Oostenrijk. Dit hebben Europese regeringsleiders en diplomaten gezegd.

De Europese regeringsleiders zijn vandaag en morgen in het Portugese Santa Maria da Feira bijeen. De Portugese premier Guterres kondigde aan pas na deze Europese top, voor het einde van het Portugese voorzitterschap van de EU eind deze maand, een poging te willen doen om een weg te vinden uit het conflict van veertien EU-lidstaten met het vijftiende land, Oostenrijk. De veertien besloten tot bilaterale diplomatieke sancties tegen Oostenrijk, nadat daar in februari een regeringscoalitie tot stand kwam van de christen-democratische ÖVP en de extreem-rechtse FPÖ.

De Oostenrijkse kanselier Schüssel (ÖVP) zei gisteravond dat hij de kwestie van de sancties tijdens het informele deel van het topoverleg aan de orde zal stellen. "Ik wil zo snel mogelijk van de sancties af. Ik sta open voor iedere oplossing", zei hij. De Oostenrijkse kanselier zei echter dat zijn land niet in ruil voor een geleidelijke opheffing van de sancties een speciaal toezicht op naleving van de rechten van de mens zal aanvaarden.

Volgens EU-diplomaten heeft het Portugese EU-voorzitterschap overwogen zo'n speciaal toezicht voor te stellen. De woordvoerder van Guterres zei gisteravond dat er een mogelijkheid is dat veertien EU-lidstaten en Oostenrijk zonder gezichtsverlies uit hun patstelling komen. Maar volgens diplomaten willen de veertien niet riskeren door Oostenrijk te worden afgewezen en zal Guterres het plan daarom niet presenteren. Schüssel zei dat Oostenrijk wat betreft het respecteren van de rechten van de mens al voldoende onder toezicht staat van de Europese Commissie en van meer dan driehonderd diplomaten van EU-lidstaten in Wenen.

De veertien EU-lidstaten hanteren uiteenlopende argumenten om vast te houden aan de sancties tegen Oostenrijk. Die sancties zijn vooral symbolisch. De veertien hebben elk hun bilaterale diplomatieke betrekkingen met Oostenrijk op een laag pitje gezet, maar willen geen enkele belemmering van het functioneren van de EU. De Belgische premier Verhofstadt, die de sancties consequent 'maatregelen' noemt, zei gisteren dat er geen enkele reden is voor enige verandering in de houding tegenover Oostenrijk. Hij zei dat de Belgische opstelling niets te maken heeft met de Belgische binnenlandse situatie.

In België wordt gevreesd voor een succes van het extreem-rechtse Vlaams Blok bij de gemeenteraadsverkiezingen in oktober. De discussie over de deelname van extreem-rechts aan de Oostenrijkse regering was een streep door de rekening van Verhofstadt. Hij heeft sinds zijn aantreden vorig jaar getracht om de aandacht van het Vlaams Blok af te leiden door zelf initiatieven te nemen op terreinen waarop extreem-rechts zich graag manifesteert, zoals het vreemdelingenbeleid. Maar de kwestie-Oostenrijk heeft de publiciteit over het Vlaams Blok opnieuw vergroot.

België behoort met Frankrijk tot de grootste voorstanders van de sancties. Maar ook landen die nooit enthousiast geweest zijn over de maatregelen tegen Oostenrijk, willen ze op dit ogenblik niet intrekken. Een hoge Deense diplomaat zei dat intrekking nu de vraag zou doen rijzen waarom ze ooit zijn ingesteld, omdat in Oostenrijk sinds februari niets is veranderd. Minister Van Aartsen (Buitenlandse Zaken) zei gisteravond dat Nederland ook niet inziet wat er gewijzigd is. Premier Kok zei geen "nervositeit over Oostenrijk" in Portugal te hebben ontdekt.

( a d v e r t e n t i e s )