Chatten behoorde lange tijd tot de underground-cultuur van internet. Kletsen met andere internetgebruikers was iets voor seksueel gefrustreerden en contactgestoorden, zo werd vaak gedacht. Tegenwoordig is chatten een normale hobby.

MARIE-JOSÉ KLAVER

"Wat ga jij vanmiddag doen? Ik ga naar Martijn om te chatten", hoor je 's ochtend kinderen van een jaar of tien tegen elkaar zeggen in de tram op weg naar school. Chatten is razendpopulair onder internetgebruikers. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat 30 tot 50 procent van de internetters regelmatig chat. Programma's als ICQ (spreek uit: I seek you) en AOL Instant Messenger (AIM) zijn door tientallen miljoenen internetgebruikers gedownload en geïnstalleerd. Meer dan 750 miljoen boodschappen werden er in juli 1999 dagelijks verstuurd via ICQ en AIM, aldus het onderzoeksbureau CyberAtlas. Volgens Jupiter Communications sturen wereldwijd meer dan 80 miljoen mensen elkaar dagelijks berichtjes via instant messengers.

Commerciële websites spelen in op de behoefte van gebruikers om met elkaar te kletsen door een of meer chatboxen aan te bieden. Dagelijks chatten er duizenden Nederlandse internetgebruikers bij Ilse, de Telegraaf, FoxKids, Breakout, TMF en Radio 538 en andere drukbezochte sites. IT-bedrijven spelen in op de chattrend door sollicitatie-chats te organiseren in de hoop op die manier jonge werknemers te bereiken. Ook politici doen regelmatig mee aan chatsessies, waar ze vragen van burgers beantwoorden.

Op een zonnige zaterdagochtend om 11 uur zitten vrijwel alle chatboxen bij de zoekmachine Ilse vol. 28 chatters zijn er aanwezig in het 'Liefdesnest', dat plaats biedt aan maximaal 30 mensen. Ook in de overige vijftien chatboxen is het erg druk. In totaal zijn er zo'n 450 mensen aan het chatten op Ilse's speciale chatsite Chat.nl. De chatboxen hebben thema's als liefde, soap, graffiti en spelen. De bezoekers trekken zich van de thema's niets aan. Vrijwel alle gesprekken gaan over seks en versieren. Een gemiddelde chatsessie ziet er zo uit: wouws: Welke leuke jongen tussen 16 & 20 wil met mij chatten cracq: best wel gezellig. 1@nne19: 112 moordvent: hallo leuke dames hier wouws: ik ben v van 16 cracq: wouws! marijkehoi bedoelt niet jou natas...niet alles draait om jouw!!! mailman(m) moet nog wel eerst ff zijn bed opmaken, want sweet was een beetje wild vannacht wouws: he cracq olie4fant: gezellig? mip36: en dat vraagt een moordvent????? hemelsding komt binnen... C@C180789: he danny ik ga weg hoor ben er vanavond weer moordvent is nooit wild cracq: ik ben 20. wil je chatten? moody5: dames met een rokje aan? mailman(m) is weg: ff kaarsjes kopen voor vanavond

Ook in de chatboxen van De Telegraaf draaien de meeste gesprekken om seks. Net als Ilse heeft ook De Telegraaf een speciale chatsite, Chatweb.nl, die vanaf de homepage van de krant is te bereiken. In de 'Roddelbox' bevinden zich op een woensdagmiddag om 13.00 uur 12 mensen. Ze hebben het niet over de huwelijksplannen van Willem-Alexander en Maxima of het kleinkind van Jeroen Krabbé, maar over zichzelf. Beer is 1.95 m en weegt 77 kilo. Hij hoopt Joyce te versieren, maar wil wel eerst weten hoe lang zij is. Bij FoxKids chat rijp en groen door elkaar. Vragen als 'Wil je met me neuken?' en 'Heb jij ook huisdieren?' wisselen elkaar af.

Een gesprek aanknopen met chatters om een indruk te krijgen van hun leeftijd en motieven is onmogelijk. Elke poging van de verslaggever om met mensen in contact te komen wordt gezien als een verkapte versierpoging.

Chatten is al zo oud als het internet zelf. Al in de jaren zeventig communiceerden internetgebruikers van over de hele wereld met elkaar via het programma 'talk'. Chatten won aan populariteit toen de Fin Jarkko Oikarinen in 1988 IRC (Internet Relay Chat) uitvond. IRC stelt groepen gebruikers in staat om met elkaar te praten en eigen kanalen te vormen. Tot halverwege de jaren negentig was IRC de meest gebruikte chatvorm. Met de opkomst van het web en nieuwe programma's als ICQ en andere instant messengers is er een nieuwe generatie chatters ontstaan die nog nooit van IRC heeft gehoord, laat staan van talk.

Webchatboxen en instant messengers als ICQ en AIM verschillen wezenlijk van elkaar. In chatboxen praat een groep mensen tegelijk met elkaar op een website. Gebruikers hoeven geen speciale software te installeren om mee te kunnen kletsen. Naast groepsgesprekken zijn ook persoonlijke conversaties mogelijk. Instant messengers worden voornamelijk gebruikt om met vrienden en familie te praten. Via een 'vriendenlijstje' kan de gebruiker meteen zien wie er online is.

De chatboxen van de tijdschriften Privé en de Hitkrant worden het best bezocht, vertelt Lara Ankersmit. Ankersmit is als manager internet bij Telegraafnet, het nieuwe webportaal van de Telegraaf met onder meer nieuws, advertenties en chatboxen, verantwoordelijk voor de inhoud van de website. " Er is een klein, maar vast groepje dat de chatboxen van Privé en de Hitkrant bezoekt. Je ziet dezelfde bezoekers steeds terugkomen. De andere chatboxen worden vooral gebruikt als er een actuele aanleiding is. Mensen gaan er naar toe als ze willen reageren op het nieuws."

De meeste chatboxen hoeven niet als zelfstandig onderdeel van een site of bedrijf winst te maken. Ze worden vooral gebruikt als middel om gebruikers te binden en de merknaam te versterken. "Bij een zoekmachine zijn mensen snel weg, hoe beter je zoekmachine hoe sneller gebruikers gevonden hebben wat ze zoeken en dus weg zijn. Een chatbox heeft een veel grotere stickyness", zegt Merien ten Houten, directeur van Ilse. De markt voor chatboxen zal volgens hem nog groeien. "Bedrijven willen het graag sponsoren. De stickyness is erg aantrekkelijk. Een bedrijf kan ook zelf een chat op zijn site zetten, maar niets is zo triest als een lege chatbox. Samen met Ilse kunnen ze volle chatboxen hebben."

www.chat.nl www.chatweb.nl www.instantmessenger.nl

( a d v e r t e n t i e s )