NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Breuk splijt regerende coalitie Polen

Door onze correspondent RENÉE POSTMA
BOEDAPEST/WARSCHAU, 29 MEI. De Vrijheidsunie (UW) heeft besloten om de Poolse regeringscoalitie met het rechtse Kiesblok Solidariteit (AWS) te verlaten. De vijf UW-ministers in de regering boden vandaag hun ontslag aan.

Premier Buzek weigerde het ontslag te aanvaarden. Dat houdt in dat hij een lijmpoging waagt, die alleen kan slagen als Buzek de eisen van de UW aanvaardt.

Na een week van koortsachtig overleg besloot het UW-bestuur gisteren dat met de AWS niet meer te regeren valt. Leszek Balcerowicz, leider van de UW en minister van Financiën, zei dat zijn partij tot de regering was toegetreden "omdat we geloofden dat we Polen zijn verdiende plaats in Europa zouden kunnen geven en economische vernieuwing zouden kunnen doorvoeren". Maar na tweeënhalf jaar waarin parlementariërs van de AWS regelmatig tegen het eigen regeringsbeleid stemden, kwam de UW tot de conclusie dat het geen zin heeft verder te gaan "alleen maar om in de regering te zitten en feitelijk geen hervormingen te kunnen doorvoeren".

De UW heeft vijf ministers in de regering, onder wie behalve Balcerowicz ook gezichtsbepalende politici als Bronisaw Geremek (Buitenlandse Zaken), ex-premier Hanna Suchocka (Justitie) en Janusz Onyszkiewicz (Defensie). Het is niet denkbeeldig dat de liberale UW en de rechtse AWS toch samen verder zullen gaan. De partijraad van de UW hield nadrukkelijk de mogelijkheid open voor een nieuwe coalitie van de twee partijen. Voorwaarde is dan dat premier Buzek zelf vertrekt. Hem wordt verweten onvoldoende discipline te voeren in de gelederen van de AWS, die in feite bestaat uit een bonte verzameling splinterpartijen die hun oorsprong hebben in de vroegere vakbond Solidariteit. Behalve Buzek zouden ook enkele lokale bestuurders van Warschau moeten verdwijnen. Bovendien eist de UW van de AWS harde beloften over toekomstige partijdiscipline.

Marian Krzaklewski, politiek leider van de AWS, lijkt bereid de breuk te lijmen. Vrijdag schoof hij een nieuwe kandidaat-premier naar voren. Het gaat om Bogusaw Grabowski, een jonge econoom, voorstander van hervormingen. De UW is nog niet op het voorstel in gegaan omdat getwijfeld wordt aan zijn politieke capaciteiten.

Verwacht wordt dat de politieke koehandel in Polen nog dagen, en mogelijk weken, zal duren. Valt de regering definitief dan is de kans groot dat er vervroegde verkiezingen zullen komen. In dat geval zal de linkse oppositie van ex-communisten terugkeren aan de macht.

( a d v e r t e n t i e s )