NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Het komt niet vaak voor dat zoveel geruchten kloppen. Geruchten waarvan je niet wil dat ze waar zijn en die het gemeentebestuur van Enschede graag uit de wereld wenst. Veel meer doden, zeggen de verslaggevers. En ja hoor, er was gisteren veel macabere bergingsactiviteit op de rampplek met menselijke resten.

Toch daalde het officiële dodental van twintig naar zestien, maar het aantal vermisten steeg onheilspellend snel boven de 200. Veel valse meldingen en dubbeltellingen, maar toch. Nu nog "aanhoudende geruchten" dat Defensie de vuurwerkopslagplaats te gevaarlijk vond maar dat de gemeente het advies negeerde. Ongetwijfeld hebben de verslaggevers die ik ernaar zag vragen die suggestie gekregen van anonieme bronnen bij de gemeente. Netwerk maakte gisteren melding van een negatief advies van de van corruptie beschuldigde majoor C., drie jaar geleden. Ik geloof het pas als verslaggevers het stuk in handen krijgen maar het zal, indien aanwezig, wel diep zijn opgeborgen in de gemeentebrandkast.

Eerst kon de vergunning voor het ontplofte bedrijf niet worden gevonden. Maandagavond was hij er plotseling wel, nadat een vuurwerkspecialist van de Berlijnse politie wereldkundig had gemaakt hoe gevaarlijk de situatie op de opslagplaats was toen hij die vorig jaar toevallig had bezocht. Loco-burgemeester Helder meldde dat er sinds 1987 drie zeecontainers op de opslagplaats mochten staan. Nu was het officieel: zo veilig was het bedrijf dat "bekend stond als gerenommeerd" dus niet. De volgende dag verspreidde RTL een brandweervideo van de enorme explosie. "Aanhoudende geruchten" wilden dat er meer dan drie zeecontainers stonden. Er kwam een foto vrij waarop ik minstens zes containers telde. Weer moest Helder zichzelf corrigeren: volgens een vergunning van 1999 mochten er veertien zeecontainers met vuurwerk op het terrein staan. "Dat had ik u er gisteren bij moeten zeggen", zei Helder in Nova. "Toen was ik geconcentreerd op de drie containers van 1997 maar in 1999 kwam er een vergunning voor nog eens elf zeecontainers". De pers moet feit na feit lostrekken uit de autoriteiten. Ligt het aan de politieke leiding of aan een onwillige ambtelijke staf?

Het lukt nooit om alles achter te houden tot de onafhankelijke commissie Oosting met haar rapportage komt. De gelederen zijn niet meer gesloten. Beschuldigingen vliegen als brokstukken alle kanten op en iedereen zoekt dekking. Als het nieuws niet van de persconferenties komt, duikt het wel daarbuiten op. H. Kapel van de Vuurwerkfederatie kon zondag nog geen kwaad woord horen over het Enschedese bedrijf, waar hij zelf vaak was geweest. Gisteren was hij helemaal omgeslagen en zat hij in RTL-nieuws en het Journaal bij de explosiebeelden uit te leggen dat er gezien de hevigheid van de klap magnesium en zelfs verboden titaniumbommen moeten hebben gelegen. Ook daar zullen we meer over horen voor de commissie uit. Nu de volgende vraag: waren die 'bunkers' wel bunkers? Volgens Berlijns politieman Volk niet. "Er stonden geen gebouwen die geschikt waren voor de opslag van vuurwerk", zei hij in Netwerk. "Ik wist dat Nederland, Zwitserland en Spanje achter liepen bij de Europese wetgeving, maar de mate van achterlijkheid heeft me toch wel verrast". Een Berlijnse collega kon zelfs melden dat zwaar vuurwerk met een te lichte classificatie was verpakt. De feiten zijn gemakkelijker te achterhalen dan bij de Bijlmerramp. De informatie hoeft niet te komen van een onwillige buitenlandse regering maar ligt op straat en in de kloppende hoofden van al die mensen die erbij betrokken zijn. De autoriteiten doen er verstandig aan meer openheid van zaken te geven of uit te leggen waarom ze daar nog niet toe in staat zijn. Een enkele verwijzing naar "onafhankelijk onderzoek" helpt niet, want gelukkig is er nog een onafhankelijke pers die niet op de officiële stukken hoeft te wachten.