NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

Maarten Huygen
Het is altijd weer een klap als je merkt dat je eigen land primitiever is dan je dacht. Nu blijken binnensteden vuurwerkopslagplaatsen waar geen rampenplannen voor zijn opgesteld. De brandweer had geen idee van de gevaren, evenmin als de burgers die rondom woonden en in plaats van te blijven kijken meteen hadden moeten vluchten.

Gebrek aan informatie dat vele levens heeft gekost. Dat de regels minder streng zijn dan in Duitsland, kan ik me voorstellen, maar ze zouden zelfs lakser zijn dan in België, vanwaar elk Nieuwjaar verboden turboplofgranaten worden binnengesmokkeld. Nova bezocht het allergrootste pretmunitiedepot in Dronten en de aanwezige burgemeester gaf deze "het voordeel van de twijfel".

Als kijker valt me het cynisme op van de Nederlandse overheid over het recht van burgers op informatie. De Pavlov-reactie van functionarissen is om alles "onder de pet te houden". In ontwikkelde landen als Duitsland, Amerika of Georgië hadden de autoriteiten allang de stand van zaken van het onderzoek tot nu toe gegeven. Alle betrokkenen bij het vuurwerkbedrijf zouden uitvoerig zijn verhoord en er zouden voorlopige conclusies zijn getrokken door vergelijking van de verklaringen, waarbij niet meteen alles zou vaststaan maar een aantal geopperde oorzaken en geruchten op overtuigende wijze zouden kunnen worden uitgesloten. Elk nieuw feit van belang zou worden geopenbaard in een communiqué dat live op de televisie zou worden uitgezonden, zodat iedere geïnteresseerde alles kan volgen en niet de hele meute in het zaaltje aanwezig hoeft te zijn. In Nederland zijn de schaarse persconferenties niet live en wordt verwezen naar een "onafhankelijk onderzoek" van een te benoemen commmissie. Een onderzoek naar Srebrenica is nog steeds aan de gang en ik hoop dat de volgende generatie de uitslag zal vernemen. Pas twee dagen na de ramp heeft de gemeente de vergunning voor het vuurwerkbedrijf uit de kast gehaald, waaruit blijkt dat het kruitwerk ook in containers mocht worden gelegd. Lag het dossier op de verkeerde plek of waren er plannen om het de behandeling te geven van het fotorolletje van Defensie? Dat de directeur naast zijn eigen vuurwerkbedrijf woonde, zag ik pas vanmorgen op een foto in De Telegraaf. Gisteravond had Nova hem gespot in dat bekende filmpje van de ontploffing, terwijl hij wegrende. Het onwetend gehouden Nova concludeerde dat hij dus aan het werk was geweest.

Ik hoor veel speculaties. Volgens de Duitse televisie waren er magnesiumbolletjes aanwezig die in combinatie met bluswater ontploffen. In een persconferentiefragment zag ik een Duitse journalist daarnaar vragen. De specialist voor de lijkenidentificatie, die daar niet over gaat, antwoordde met "ik weet het niet". In Duitsland zijn ze die knulligheid niet gewend. Hoeveel vuurwerkcontainers stonden er op het terrein? Wat waren de werknemers aan het doen toen de brand ontstond? Waren er op verscheidene plekken brandjes? Vragen die in een minder paternalistisch land al lang zouden zijn beantwoord.

Nederlandse functionarissen vinden dat de pers een even vrijblijvende als hinderlijke hobby bedrijft. L. van der Pols, die bij de Bijlmerramp coördineerde, sprak in Nova laatdunkend over een "mediashow". Het ging in de eerste plaats om de opvang van de slachtoffers, vond hij. Maar zijn de onzekere slachtoffers zelf niet gebaat bij openheid van zaken? En hoe zit het met burgers die iets over de dagelijkse gevaren willen weten waar ze aan blootstaan? Bespottelijk is het rondjes draaien van de minzame persofficier van justitie L. van Kesteren. Gisteren in Twee Vandaag wilde hij nog niet eens zeggen of de eigenaren en de werknemers van het ontplofte bedrijf werden gehoord. Het zou nieuws zijn als dat nog niet was gebeurd. "Op zichzelf willen wij natuurlijk wel een aantal mensen spreken", zei hij. Na aandringen wilde hij verklappen dat de eigenaren daar ook bij waren. Dat was zijn grote nieuws. Ik schaam me diep.