NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Op een voormalig militair terrein in Zeist is vanmorgen het Lockerbie-proces begonnen.

Door onze redacteur STEVEN DERIX

KAMP ZEIST, 3 MEI. Schijnbaar onaangedaan, pogend enige waardigheid te bewaren en gehuld in traditionele Libische kledij. Zo luisterden Abdel Basset al-Megrahi en Lamen Khalifa Fhima vanmorgen naar de Schotse clerk of court die precies een half uur deed over het voorlezen van de gedetailleerde aanklacht waarin de twee Libiërs worden beschuldigd van moord, samenzwering tot moord en het schenden van de Aviation Security Act van 1982. Daarna begon, in een tot gerechtsgebouw omgebouwde voormalige luchtmachtbasis in Zeist dan eindelijk het Lockerbie-proces.

Na nauwelijks drie kwartier was er al een onderbreking. Door het uitvallen van de geluidsinstallatie kon de volgepakte publieke tribune achter kogelvrij glas het relaas van de eerste getuige, luchtverkeersleider James Dawson, niet verstaan.

De vertraging leek symbolisch voor een proces waarvan velen dachten dat het nooit gevoerd zou worden. Ruim elf jaar geleden, op 21 december 1988, explodeerde PanAm-vlucht 103 boven Lockerbie. Alle 259 inzittenden en 11 bewoners van het Schotse plaatsje kwamen om het leven. Het duurde drie jaar voordat het arrestatiebevel werd getekend waarin de Libiërs al-Megrahi en Fhima verantwoordelijk werden gesteld voor de bomaanslag. En nog eens zeven jaar van VN-sancties voordat de Libische leider Gadaffi bereid was de twee uit te leveren. Als compromis was afgesproken dat het proces zou plaats hebben voor een Schotse rechtbank op neutraal terrein: Nederland.

De kazernes van Vught en Raamsdonkveer vielen af. Te dicht bij de bebouwde kom, dus onmogelijk te beveiligen, vonden de Britten en de Amerikanen. En dus zijn de ogen van de wereld dezer dagen gericht op Kamp Zeist, een voormalige luchtmachtbasis op de grens van de Utrechtse gemeenten Zeist en Soest, pal naast de A28.

Er is druk gebouwd om de gebouwen op de basis klaar te maken voor een megaproces dat waarschijnlijk meer dan een jaar zal duren. Het voormalige schoolgebouwtje op het terrein is ingericht als een ultramodern court house. Het militaire hospitaal, gehuisvest in een atoomvrije bunker, is omgeven door een vier meter hoge muur en doet dienst als huis van bewaring. Een oude gymzaal op het terrein is omgetoverd tot een mediacentrum, dat plaats biedt aan de vele honderden journalisten die voor het proces een accreditatie hebben gekregen. Kosten van de verbouwing: 45 miljoen gulden. Kosten voor voeren van het proces zelf: 7,5 miljoen gulden per maand. De woordvoerders van het Schotse openbaar ministerie blijven het herhalen: "This will be a normal Scottish trial under normal Scottish law." Maar een normaal Schots proces wordt het geenszins. Zo zal er uitspraak worden gedaan door drie rechters, in plaats van door een jury, een unicum in de Schotse rechtspraak. Vast staat dat de Scottish Crown meer dan vijftienhonderd getuigen zal oproepen om te bewijzen dat de twee verdachten via Malta en Frankfurt een bom aan boord hebben gesmokkeld van vlucht 103. Het zal vele maanden duren voordat de verdediging haar circa honderd getuigen daar tegenover kan stellen.

( a d v e r t e n t i e s )