NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze politieke redactie
DEN HAAG, 8 APRIL. D66-leider De Graaf bepleit drastische 'modernisering' van de monarchie. Het erfelijke staatshoofd zou niet langer deel moeten uitmaken van de regering, niet meer betrokken moeten zijn bij kabinetsformaties en uit de Raad van State moeten treden.

De Graaf zei dit gisteravond in het RTL-televisiejournaal. Behalve GroenLinks en de SP steunt geen enkele fractie in de Tweede Kamer zijn pleidooi. Premier Kok liet via de Rijksvoorlichtingsdienst weten "niet van zins te zijn ook maar iets te wijzigen in de staatsrechtelijke positie van het staatshoofd". Volgens D66-leider De Graaf is troonswisseling "ergens tussen nu en acht jaar" te verwachten. Deze periode moet worden benut voor een maatschappelijk en politiek debat en voor de voorbereiding van grondwetsherziening, wat doorgaans minimaal vier jaar vergt.

De Graaf wijst erop dat Nederland de enige Europese monarchie is waar de regering krachtens de Grondwet wordt gevormd door 'de Koning en de ministers'. De D66'er noemt dit "niet meer van deze tijd". De rol van de koningin bij kabinetsformaties bestempelt De Graaf als "het zwarte gat in ons staatsrecht". Hij doelt hiermee op het ontbreken van ministeriële verantwoordelijkheid tijdens formaties. Deze verantwoordelijkheid wordt pas na afloop van formaties overgenomen door de dan benoemde premier. De Graaf pleit bovendien voor een drastische inperking van het aantal leden van de koninklijke familie die onder de ministeriële verantwoordelijkheid vallen. De bestaande wetgeving voorziet hierin overigens al.

De drie grootste fracties in de Tweede Kamer reageerden afwijzend op de voorstellen van De Graaf. Volgens Kamerlid Rehwinkel (PvdA) "is er niets op tegen om na te denken over de plek van de monarchie in de 21ste eeuw". Maar er is in zijn fractie "geen sprake van ontevredenheid over de manier waarop het staatshoofd haar ambt vervult" en er bestaat "ook geen behoefte de rol van het staatshoofd terug te dringen". Rehwinkel zelf pleitte overigens in december wel voor beëindiging van de rol van de koningin bij formaties en een discussie over de positie van de koningin in de regering.

Volgens Kamerlid Te Veldhuis (VVD) leiden De Graafs voorstellen niet tot een modernisering maar tot "een amputatie" van de monarchie. "De leden van het koninklijk huis worden gedegradeerd tot houten klazen die vervolgens wel in een glazen huis moeten leven", aldus Te Veldhuis. CDA-fractievoorzitter De Hoop Scheffer vindt dat De Graaf met "zijn aanval op de vorstin ernstig tekort doet aan de inzet van de koningin voor ons land". Het CDA "heeft er geen behoefte aan een goed werkend systeem te veranderen, dat al sinds mensenheugenis voor stabiliteit zorgt", aldus De Hoop Scheffer. GroenLinks-Kamerlid Halsema zegt "blij te zijn dat D66 door GroenLinks op zulke goede ideeën is gebracht".

( a d v e r t e n t i e s )