NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

TOM-JAN MEEUS
Een research-programma over defensie-orders in Nederland: dat klinkt veelbelovend. In omringende landen sneuvelden de voorbije jaren grote politieke reputaties op financiële dwarsverbanden van partijen met militaire industrieëlen. Willy Claes in België en Helmut Kohl in Duitsland beleefden hun vrije val nadat werd onthuld dat hun partijen (de Vlaamse SP en de Duitse CDU) hun karige kas lieten spekken door defensie-ondernemers. Zijn er goede, objectieve argumenten voor de veronderstelling dat zulke zaken aan Nederland voorbij gaan?

Vanzelfsprekend verzet het gunstige Hollandse zelfbeeld zich hiertegen. Nederlandse politici en ambtenaren 'doen' dat nu eenmaal niet; in Nederland actieve bedrijven hebben 'weerzin' tegen smeergeld; Nederland voert immers een 'open' en dat is de nieuwste 'transparant' beleid.

Toch lijden ook Nederlandse partijen aan ideologische schraalte. En even goed zien ze hun ledentallen, en daarmee hun inkomsten, spectaculair dalen. Daarbij kent Nederland geen wet die sponsoring van partijen door (militaire) bedrijven verbiedt. En koopt de Nederlandse regering per jaar voor 1 1,5 miljard gulden nieuwe wapens, voornamelijk van internationale ondernemingen.

Het interessante is nu dat Zembla in de reportage De Defensie- orders dit kader volledig overslaat. Bij defensie-orders draait het volgens deze uitzending om Nederlandse bedrijven en het nakende verlies van werkgelenheid hier te lande. De VVD-staatssecretaris van Defensie Henk van Hoof ziet weinig in stimulering of instandhouding van Nederlandse bedrijven door ze exclusief staatsorders te gunnen. Dat maakt bedrijven sloom en hun prijzen hoog: een economisch lesje uit mavo-3. Dus heeft Van Hoof besloten dat hij alleen nog de beste wapens tegen de goedkoopste prijs koopt, ook als ze niet (mede) door Nederlandse bedrijven zijn gemaakt. Het klinkt saai en simpel, maar het is voor de Hollandse defensie-industrie een dramatische ingreep. Dus piepen ze: in Zembla mogen ze 40 minuten lang jammeren en klagen over Van Hoofs politiek. Diens mening is er tussen gesneden maar duidelijk is dat hij volgens de makers van deze VARA/NPS-productie de kwaaie pier is. Ooit werd in VARA-kring het militair-industrieel complex als het kwaad der dingen gezien. Nu krijgen de dragers van het 'complex' gratis zendtijd om het onrecht van hun slinkende handel te belichten. En het wordt nog verkocht als research-journalistiek ook.

Zembla, Ned.3, 21.18-22.00u.