NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

COEN VAN ZWOL
Voor het eerst kan ik me vinden in het motto Auslnder Raus. Dat is nu ik de Nederlander Rob Muntz 10 minuten lang door Wenen heb zien marcheren. Verkleed als Hitler, met een fles Zyklon B over de schouder. "Eins, zwei, eins, zwei", bralt Muntz. "Endlösung. Sieg Haider. Ausweis Bitte. Ordnung muss sein."

Dat maakt weinig los bij de Oostenrijkers. Iedereen verstijft, van angst of van walging. "Blöder gibt es nicht", moppert een Weense dame. "Schmt euch." Maar het is de kijkers die zich schaamt, niet Muntz. Die kijkt zelfgenoegzaam in de camera. Geinig hoe hij dat oude vrouwtje aanvalt. Of hoe hij die orthodoxe joden op de vlucht jaagt door in ganzenpas achter ze aan te marcheren. Kijk die smous zijn hoed eens afwaaien onder het rennen! "Na de montage lachen we ons allemaal de pleuris", zei Muntz onlangs in BLVD.

De Weense politie durft nauwelijks iets te doen, want er is een camera bij. God, wat voelt dat toch machtig. Maar dan het laatste shot. Na tien minuten Hitlertje spelen, gaat Muntz plechtig in de sneeuw staan en speelt een larmoyant liedje over vergaste jodenkindertjes. Want daar doet hij het nou allemaal voor. Nooit meer Auschwitz.

Rob Muntz en zijn cameraman Paul Jan van de Wint hebben zich snel naar voren weten te dringen in dat rijtje illustere televisieschoften waar ons land zo trots op mag zijn. Eddy Zoëy, Willibrord Fréquin, Menno Buch, Theo van Gogh, Pieter Storms, Rob Muntz. Ook voor hen is de camera een wapen om zwakkeren te treiteren, te vernederen, te straffen. Waar Fréquin handelt uit rancune en Buch uit mensenhaat, lijkt Muntz me meer het type-Storms, die voortdurend de behoefte voelt zijn lul op tafel te leggen. Zie mij eens, wat een lef. Het trieste bij Muntz is alleen dat je ook goed ziet hoe bang hij is. De jongen overschreeuwt zichzelf. Hij struikelt over zijn woorden. In elke opname van langer dan vijf seconden is geknipt. Hij staart steeds in de lens om steun te zoeken bij zijn crew. Het angstzweet druipt eraf.

Wat is de filosofie achter Muntz en Waskracht? Ik citeer uit een zeldzaam rancuneus en klagerig interview in de Volkskrant met VPRO-programma-maker PaulJan van de Wint met wie Muntz als een duo opereert. De Wint verhaalt hoe hij vroeger gepest werd, hoe buurgenootjes hem het mes op de keel zetten. Van de Wint bleef natuurlijk stoïcijns. "Op zo'n moment leer je heel snel mensen doorzien. Je ziet hun zwakten. En je leert je staande houden. Je bent ze voor. Je weet dat je mensen naar je hand kunt zetten en manipuleren. Dat komt allemaal erg van pas bij mijn programma's."

Het is hetzelfde troebele mengsel van zelfmedelijden en superioriteitsgevoel dat Mein Kampf tot zulke boeiende lectuur maakt. Ook hangt Van de Wint het bijpassende sociaal-darwinistische wereldbeeld aan. "Toen ze de gaskamers openden, lagen de kinderen onderop. In het midden lagen de vrouwen en bovenop de mannen. Dat is het recht van de sterkste. Zo zit het in elkaar." Fijn dat die jongens van de VPRO hun machtige camera hebben. Dat helpt ze vast wel bovenop de stapel.

Waskracht, Ned.3, 19.53-20.21u.