NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Duitsland heeft te weinig computerdeskundigen. Daarom wil bondskanselier Schröder op korte termijn 20.000 buitenlandse specialisten toelaten uit India, Polen en de ex-Sovjet-Unie. Import-yuppies moeten vaart brengen in de Duitse economie.

Door WILLEM WANSINK

BERLIJN, 15 MAART. "Het is in Duitsland bijna onmogelijk om goede computerdeskundigen te vinden. Wij hebben drie keer zoveel personeel nodig als wordt aangeboden. We nemen zelfs mensen aan met een krasje. Een slechte beheersing van de Duitse taal is geen probleem, ziekte is evenmin een belemmering, als ze maar een computer kunnen programmeren."

Hans-Jürgen Schmolke (48) is bedrijfsadviseur. Een kleine ondernemer uit Berlijn met grote klanten in heel Europa, zoals Siemens. Zijn bedrijf groeit snel. Alleen in de Duitse hoofdstad heeft hij dertig man personeel in vaste dienst, naast talloze freelancers. "De komende negen maanden kan ik twintig banen scheppen, het jaar daarop zestig", zegt hij. Per 1 januari is zijn Internet-bedrijf Modalis Research Technologies gefuseerd met een Amerikaanse onderneming. De concurrentie is keihard, de branche raakt overspannen. Kleinere spelers zijn gevoelig voor de wervingsactiviteiten van anderen. Schmolke: "Onlangs had ik een goede medewerker gevonden. Een gemotiveerde programmeur. Hij studeerde nog, was bijna klaar. Ik betaalde hem een topsalaris. Na zes weken stapte hij over naar een ander bedrijf dat hem het dubbele bood." Schmolkes verhaal is kenmerkend voor de stroomversnelling waarin het Duitse bedrijfsleven terechtgekomen is. Terwijl de officiële werkloosheid zich met ruim vier miljoen personen nog steeds op recordhoogte bevindt, is een catastrofaal tekort aan informatica- deskundigen ontstaan. Reeds de afgelopen drie jaar werden 100.000 banen in de informatica-technologie (IT) geschapen.

Volgens het ministerie van Onderwijs neemt de vraag jaarlijks met 60.000 personen toe. Daarvan kan de universiteit er maar 10.000 leveren. Uit onderzoek van de werkgeversorganisaties blijkt dat de behoefte nog groter is. Alleen dit jaar komen er 100.000 nieuwe banen bij. Net als in andere West-Europese landen voldoet de kwaliteit van de meeste (laag opgeleide) werklozen niet langer aan de vraag. Bovendien willen slechts weinig werkloze ingenieurs overstappen naar de computerbranche. Mede daarom nam bondskanselier Gerhard Schröder onlangs het inititatief om zo snel mogelijk in elk geval 30.000 hoog opgeleide buitenlandse informatica-technici uit India, Midden- en Oost-Europa, Bulgarije en de vroegere Sovjet-Unie naar Duitsland te halen. Er komen aparte, soepele regelingen. Dat werden er deze week na druk politiek touwtrekken 20.000. Naar Amerikaans voorbeeld wordt gesproken van een green card, een werkvergunning die in het Duitse geval slechts enkele jaren geldig blijft.

Duitsland heeft deze kosmopolitische import-yuppies nodig, schreef de Berlijnse Tagesspiegel. Anders dreigt het land de aansluiting met het digitale tijdperk te verliezen. Momenteel zijn in de Bondsrepubliek 5.000 buitenlandse IT-deskundigen werkzaam uit landen die niet tot de EuUnie horen.

Schröder is ook druk doende om samen met Deutsche Telekom alle 40.000 scholen gratis toegang tot Internet te geven. Hij wil zijn land "fit maken voor de informatiemaatschappij. Daarmee stapt hij in de voetsporen van de Amerikaanse president Clinton en de Britse premier Blair, die eerder initiatieven namen om Internet op scholen te introduceren. Om het goede voorbeeld te geven, beginnen Schröder en zijn ministers zelf op korte termijn aan een cursus Internet.

De kanselier moet voorzichtig opereren. Er woedt al een heftig debat over de vraag of Duitsland een immigratieland wordt. De vakbeweging ontkent het probleem. De bevolking vreest een nieuwe golf van Gastarbeiter zoals in de jaren vijftig, toen laag opgeleide Italianen en Turken massaal het land binnenstroomden. De boulevardbladen als Bild maken stemming tegen de vermeende nieuwe Einwanderung. Zelfs minister Riester van Arbeid en Sociale Zaken lag aanvankelijk dwars.

Critici beweren intussen dat de Duitse overheid te laks is geweest, en dat zowel het Duitse bedrijfsleven als de universiteiten hebben zitten slapen. Het tekort kon worden voorspeld, er zijn bijna geen elite- opleidingen, de Duitsers hebben vergeten op tijd de bakens te verzetten. Schmolke bestrijdt dit. Het is geen specifiek Duits, maar een internationaal probleem: "De vraag naar IT-specialisten is veel omvangrijker dan de grootste optimisten konden vermoeden." Daar komt bij dat de ambtelijke molens in Duitsland wel heel erg langzaam malen. Zo duurde het maanden voordat het Amerikaanse Procter & Gamble in Frankfurt toestemming kreeg een ervaren Indiase specialist in te zetten. Toen Hans-Jürgen Schmolke bij de deelstaatsregering van Berlijn aanklopte voor een startsubsidie, werd hem gevraagd waar zijn fabriekshal stond, hoeveel machines hij had en welke concrete producten hij maakte. Omdat hij in de informatica-sector werkt en in de stad kantoor houdt, bleef de hulp uit: "De betreffende Senator (minister) begreep niets van de logaritmische computermodellen waarmee wij in onze branche de onderzoeken verwerken."

Internet-ondernemer Schmolke is gecharmeerd van Schröders initiatief. Ook omdat er een enorme brain drain plaatsvindt en goede Duitse programmeurs zijn uitgeweken naar landen waar ze meer kunnen verdienen, zoals de Verenigde Staten en Canada. Schmolke: "Ik ken genoeg Amerikanen die best een paar jaar bij ons zouden willen werken. Tot nu toe kregen zij geen werkvergunning van de Duitse staat. In dat opzicht is het plan van Schröder goed."