NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

DANIELA HOOGHIEMSTRA
Voor de serie Battle of the Planet van de zender Discovery Channel kregen vier Nederlandse debuterende filmmakers de gelegenheid om een documentaire te maken over Nederlandse milieuproblemen. Anke Brus maakte Landwars, over de strijd van kunstenaars en milieu-activisten voor behoud van het natuurgebied Ruigoord bij Amsterdam. De bewoners hebben de strijd tegen de aanleg van de Afrika-haven daar verloren.

Het conflict tussen de autoriteiten die de haven willen aanleggen en de bewoners en activisten die het gebied wilden behouden, wordt keurig uiteengezet. Maar de documentaire verrast, ontroert of schokt nergens. Hoewel het onderwerp interessant genoeg is, biedt de film inhoudelijk en stilistisch niet veel meer dan een gemiddelde bedrijfsfilm.

Diverse bewoners roemen het bijzondere eco-systeem van Ruigoord, de camera staat stil bij bijzondere bloemetjes. "Als je leeft met de natuur, kun je in rust leven", zegt een van de bewoners. "De essentie van Ruigoord is dat het leven er zo anders is." De Ruigoorders leven 'in complete symbiose met de natuur'. Zo borduurt de film minutenlang voort op het bekende thema: de natuur is mooi en fijn.

Kunstenaars organiseerden er festivals. Er had een uitwisseling plaats tussen Mongoliërs, Europeanen en aboriginals. Hoe de Mongoliërs en de aboriginals wisten dat ze in Ruigoord moesten wezen en wat ze er nu precies kwamen doen, komen we niet te weten. Wel dat in Ruigoord zo 'een heleboel positieve energie' werd verzameld.

De tegenpartij, de haven-autoriteit, voldoet aan alle verwachtingen die je van een aanhanger van het grootkapitaal kunt hebben. Het is een man in pak met stropdas die aanwijst waar de haven moet komen. Van het houten kunstwerk dat de bewoners hebben gemaakt als referentie aan de toren van Babel (vanwege het onbegrip tussen natuurliefhebbers en industriëlen), begrijpt hij niets. Hij zou nooit iets bouwen dat geen functie heeft, zegt hij. Ja, beste kijkers, dat is nu het verschil tussen kunstenaars en zakenmannen.

Klap op de vuurpijl is de golfcourse, die wel mocht blijven. "Dit is waar de rijke mensen golfen", zegt de voice over. "Mensen met geld kunnen groen kopen. Het is verkeerd dat ze wel naar hun luisteren en niet naar ons", zegt een activist. Als hij gelijk heeft, had je er meer van willen weten. Anders had de opmerking er ook uit gemogen.

De film stelt geen vragen maar doet mededelingen. "De strijd is verloren, maar de oorlog gaat wellicht door", zegt de voice over. Dat zal dan wel. Spannender was het geweest als de documentairemaakster wat meer had gewrikt aan bestaande opvattingen. Ze had bijvoorbeeld kunnen zoeken naar de diepere beweegredenen van de bewoners en de activisten. Of naar falsificatie van de stelling dat Ruigoord zo'n uniek natuurgebied is. Dat had geen andere conclusie hoeven opleveren, wel een boeiender film.

Battle for the Planet: Land wars. Discovery, 19.00-19.30u.