NIEUWSSELECTIE
KORT NIEUWS
RADIO & TELEVISIE
MEDIA
Door MENNO TAMMINGA
Netwerk is het sleutelwoord in
de Nieuwe Economie. Het mondiale Inter-netwerk katapulteert talrijke
zakelijke pioniers tot de rangen van de multimiljonairs en simpele
miljardairs. En op hun beurt zetten de Internetwerkers zelf hun nieuwe
kapitaal in om eigen netwerken te vormen, persoonlijke en zakelijke
netwerken, die in een cruciaal opzicht verschillen van de traditionele
old boys spinnenwebben.
Tweehonderd mannen, zo groot was ongeveer de groep van directeuren en commissarissen die in het Nederlandse bedrijfsleven aan de touwtjes trok en die elkaar, dankzij nevenfuncties en gedeelde informatiestromen, steeds weer tegenkwamen en de bal konden toespelen.
De old boys bestaan natuurlijk nog steeds, zij het in kleinere aantallen (dankzij de fusies en overnames) en in verbrokkelder vorm, dankzij bijvoorbeeld het fenomeen van de vijandige overnames. Bij een vijandige overname wil een onderneming een concurrent opkopen tegen de zin van diens directie en commissarissen.
Bij het bod van baggeraar Boskalis op bouw- en baggerconcern HBG zijn bijvoorbeeld twee commissarissen van ABN Amro betrokken. De een verdedigt HBG, waar de bank ook financieel adviseur is, de ander valt aan met Boskalis, en weet dat de bank tevens een prominente aandeelhouder is van Boskalis.
Het verschil tussen toen en nu is het kapitaal: de netwerkers van toen waren salary men, topmanagers die bij het bedrijf op de loonlijst stonden. De netwerkers van nu hebben niet alleen relaties, maar ook eigen geld. Veel eigen geld.
N. Brink, oprichtster van Internet-dienstenaanbieder World Online, heeft in vijf jaar tijd meer dan een miljard gulden vermogen opgebouwd. Mede- investeerder D. Wessels zit op meer dan het dubbele. Andere Internetwerkers, zoals R. Pieper (ex-Philips, nu bij kapitaalverschaffer Insight) en M. de Hond (ex-Interview, nu Newconomy) bezitten tientallen miljoenen guldens, of meer. Al is dat vermogen meestal geen geld, maar grotendeels in de vorm van papier: aandelenbeleggingen.
De Internetondernemers ploegen hun vermogen zo snel mogelijk terug in de Nieuwe Economie en zetten eigen investeringsfondsen op om zelf, maar liefst met gelijkgestemden uit de Nieuwe of de Oude Economie, investeringen te doen in andere veelbelovende bedrijfjes.
Pieper heeft belangen in een stuk of veertig van die bedrijfjes, bij Newconomy komt er wekelijks wel eentje bij en het bedrijf wil nu ook zelf naar de effectenbeurs. Vorige week ging een deelneming van Newconomy, TIE Holding, naar de beurs. TIE heeft een aparte dochter die als financier strategische investeringen doet.
Brink heeft inmiddels een deel van haar World Online-aandelen (10.025.570 stuks) overgeheveld naar Baystar Capital, de enige grote aandeelhouder die het recht heeft bedongen om zijn aandelen direct na de beursgang te mogen verkopen. Baystar, de gelieerde Amerikaanse vermo gensbeheerder Baystar Management en World Online zelf gaan leuke dingen doen. Met zijn drieën organiseren zij een nieuw investeringsfonds, waarin World Online zijn eigen minderheidsparticiapties in andere Net- bedrijven stopt. "Tezijnertijd kunnen wij voor dit bedrijf een aparte beursnotering aanvragen", meldt World Online in zijn prospectus.
De vervlechting van persoonlijke belangen, bedrijfsbelangen en directiefuncties bij de onderneming is in de Nieuwe Economie geen combinatie die vragen oproept. Het is juist een aanbeveling. Hoe beter iemand gepositioneerd is op kruispunten van informatie, hoe effectiever het netwerk.
De commissarissen van Philips vonden het kennelijk geen probleem toen zij twee jaar geleden Pieper in dienst namen dat hij ook talloze privé-beleggingen moest beheren. En de commissarissen van World Online onderhandelen binnenkort met Brink, die nu voorzitter is van de raad van bestuur, over nieuwe arbeidsvoorwaarden, zo vermeldt het prospectus.
Dat netwerken niet automatisch tot meer succes leidt, leert de smak die softwarebedrijf Baan heeft gemaakt. Voormalig directievoorzitter J. Baan liet zich naar eigen zeggen in 1996 door McKinsey, de management consultants, overtuigen van de noodzaak van groei door een netwerk van bedrijven op te zetten. Een web.
Vermoedens onder (Amerikaanse) beleggers dat dit netwerk uiteindelijk een rol speelde in het hoog houden van omzet, winst en beurskoers van Baan deden het bedrijf twee jaar geleden de das om.
"Ik geloofde in die webtheorie", zei Baan vorig jaar. "Nog steeds. Maar het ging te hard. We hadden nuchterder moeten zijn. We hadden de wereld duidelijker moeten vertellen wat we deden."
10 MAART 2000