NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

De discussie over de meevallers is een discussie over tijd geworden.

Door onze redacteur EGBERT KALSE

DEN HAAG, 4 MAART. "Voor de hand liggend." Zo kwalificeerde Gerrit Zalm, minister van Financiën, gisteren bij het verlaten van de Trêveszaal het voorstel van de drie coalitiefracties om extra uitgaven naar voren te halen. Voor de hand liggend, wellicht, maar vooral veilig, want politiek op dit moment het minst explosief.

Zalm had in de ministerraad toen net het voorstel van de fracties ingebracht. Het houdt in dat het geld dat op de begrotingen voor 2001 en 2002 was gereserveerd voor nieuwe uitgaven, een jaar eerder mag worden gebruikt. Het extra geld wil de minister halen uit de verwachte uitgavenmeevallers voor dit en volgend jaar. Dit past in de 'Zalm- norm', die bepaalt dat inkomstenmeevallers alleen gebruikt worden voor staatsschuldreductie en lastenverlichting, maar dat geld dat aan de uitgavenkant overblijft wél voor nieuwe uitgaven mag worden gebruikt.

De Kamerfracties van PvdA, VVD en D66 gaven vorige week in NRC Handelsblad de eerste aanzet voor het naar voren halen van de uitgaven. Daarmee leken zij de discussie over de besteding van de verwachte extra miljarden vroegtijdig uit handen te geven. Voor uitgavenmeevallers geldt namelijk dat deze in het regeerakkoord al zijn verdeeld. Van de ruim 7,1 miljard gulden die voor 2001 in de boeken staat, gaat bijvoorbeeld ruim 1,3 miljard naar onderwijs, 1,7 miljard naar infrastructuur en 1,6 miljard naar zorg. Maar voor de fracties kan dit ook een uitweg bieden uit het gekissebis over de verdeling van het extra geld. Zij verschillen daarover tot nu toe van mening. D66 legde al een wensenlijstje op tafel, de PvdA komt daar binnenkort mee, de VVD denkt nog na. Door zich nu grotendeels te binden aan het regeerakkoord kan een ruzie worden voorkomen. Ook Zalm is blij met deze 'oplossing'. "Ten eerste blijf je hiermee binnen de gemaakte spelregels, je hoeft het regeerakkoord er niet voor aan te passen. Ten tweede voorkom je dat je beslag legt op de begroting van 2002."

De verwachting is dat hij de extra uitgaven voor 2001, ruim 7,1 miljard gulden, al dit jaar zal willen inzetten. Dat betekent dat er dit jaar 1,8 miljard gulden extra wordt uitgegeven, bovenop de al gereserveerde extra uitgaven van 5,3 miljard gulden. Voor 2001 gaat het om een verhoging met 2,2 miljard gulden naar 9,3 miljard.

Overigens geven de fracties niet alles uit handen. Uitgaande van de cijfers van het CPB, blijft er voor 2000 van de uitgavenmeevaller van 3,5 miljard gulden nog bijna de helft over. De overige 1,7 miljard gulden zijn vrij besteedbaar. Daar kan nog over worden gedebatteerd. Voor de 0,3 miljard die volgend jaar overblijft geldt hetzelfde.

Zo is de factor tijd in de discussie over de meevallers de sleutel geworden. In plaats van de coalitie op het spel te zetten in een clash over een luxeprobleem, verschuiven de fracties het probleem. Pas volgend jaar zal zich opnieuw de vraag voordoen of de ingeboekte 9,3 miljard gulden extra uitgaven voor 2002 niet wat schraal afsteken bij de economische situatie. Maar wie dan komt, dan zorgt.

( a d v e r t e n t i e s )