NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

S e l e c t i e

EDO DIJKSTERHUIS
Hoewel Lawrence of Arabia bijna drieënhalf uur lang is, heeft geen enkele vrouw tekst. David Leans opvolger van The Bridge on the River Kwai is dan ook een echte mannenfilm. Dat wordt benadrukt door zowel de locatie - eindeloze woestijnvlaktes waar de zon genadeloos op de rotsen slaat - als de historische setting, het Noord-Afrikaanse front tijdens de Eerste Wereldoorlog. Behalve een klassieke avonturenfilm en een stijlvol oorlogsverhaal is Lawrence of Arabia bovenal een goed uitgewerkt psychologisch drama dat stijf staat van het testosteron.

De meest prominente man in de film is hoofdrolspeler Peter O'Toole. Hij zet de Britse luitenant T.E. Lawrence neer als een onaangepaste, ietwat parmantige officier, die een simpele opdracht weet om te vormen tot een militaire campagne van formaat. In plaats van Prins Faisal (Alec Guinness) te bespioneren voor het Arab Bureau, neemt Lawrence de leiding over het Arabische verzet dat streeft naar onafhankelijkheid. Met de inheemse Auda abu Tayi (Anthony Quinn) en Sherif Ali ibn el Kharish (het filmdebuut van Omar 'Dr. Zhivago' Sharif) aan zijn zijde, verdrijft hij de Turken uit Arabië. Deze militaire campagne betekent niet alleen een historische verschuiving van krachten in het Midden-Oosten, maar ook de persoonlijke transformatie van de blauwogige, blondharige Lawrence in de zongebrande, in lokale gewaden gewikkelde El Aurens. De metamorfose van Lawrence gaat gepaard met wisselende zelfhaat en -overschatting. En uiteindelijk weet hij niet meer wie hij is en waar zijn loyaliteiten liggen.

Alles aan Lawrence of Arabia is klassiek: het meesterlijke spel van de louter uit sterren bestaande cast, het solide scenario dat de nadruk legt op de wisselwerking tussen complexe karakters, de dramatisch aanzwellende muziek met het uit duizenden herkenbare thema, de dorstig makende beelden van zand en trillende woestijnlucht. De film kreeg niet voor niets zeven Oscars, waaronder de prijs voor beste film. Peter O'Toole was genomineerd voor een Academy Award in de categorie beste mannelijke hoofdrol, maar moest toezien hoe Gregory Peck en niet hijzelf het begeerde beeldje in ontvangst mocht nemen. Maar dat had misschien iets te maken met de homo-erotische ondertoon in zijn verpersoonlijking van de titelheld. Anno 2000 staat het publiek er misschien niet meer van te kijken dat in een film vol broeierig blikkende mannen de seksuele spanning als onweersdreiging in de lucht hangt, maar in 1962 lag dat nog net even anders.

Lawrence of Arabia (David Lean, 1962, GB), Net5, 20.30-0.10u.