NIEUWSSELECTIE  
  KORT NIEUWS  
  RADIO & TELEVISIE  
  MEDIA  

Door onze redacteur KAREL BERKHOUT
AMSTERDAM, 29 JAN. Lang voor de effectenbeurs de magische geldmachine werd voor expansieve ondernemingen, waren de banken de belangrijkste bron van bedrijfsfinanciering. De laatste maanden echter zijn de financiële instellingen, die met name in de jaren negentig een spectaculaire groei doormaakten, overschaduwd door de bedrijven in de telecom-, technologie en IT-sector.

Deze nieuwe ondernemingen domineerden ook afgelopen week het beursnieuws met het bod van France Telecom op Global One, het aanhoudende gevecht tussen Vodafone en Mannesmann, dat vervolgens in Frankrijk weer speculaties voedde over een interventie door bijvoorbeeld het nuts- en mediaconcern Vivendi. Toch traden de banken een beetje uit hun schaduw, dankzij aanhoudende overnameperikelen in de bankensector en de verwachting van een spoedige renteverhoging.

Met name op de beurs van Londen kreeg de verwachte fusiegolf in de bankensector een behoorlijke impuls. De Bank of Scotland hernieuwde zijn bod op de Engelse bank National Westminster en voedde de hoop bij beleggers dat rivaal Royal Bank of Scotland op haar beurt het bod zal aanpassen. Over enkele weken valt daar de beslissing over de vraag wie NatWest mag kopen. En daarmee komt dan een eind aan een verhaal dat al maanden duurt.

Nieuw was het bericht in enkele Britse zondagskranten dat maandag de beleggers in zowel Engeland als Nederland met vreugde vervulde. De Britse bank Lloyds TSB zou fusie-besprekingen voeren met de Belgisch- Nederlandse bankverzekeraar Fortis. Helemaal onverwacht kwam dat bericht niet, want Fortis had al eerder aangegeven in Europa op zoek te zijn naar een partner van ongeveer gelijke omvang. Experts dachten daarbij in eerste instantie aan Spanje, waar Fortis al enkele kleinere banken bezit.

Groot-Brittannië is echter niet onlogisch, gezien het feit dat zowel Natwest als Lloyds ongeveer even groot zijn als Fortis. "Lloyds is heel sterk in bankieren via Internet, een activiteit die bij Fortis nog niet zo is ontwikkeld. Andersom is Fortis natuurlijk goed in het bancassurance-concept, dat Lloyds TSB nu probeert te ontwikkelen met het uitbouwen van een verzekeringspoot", zegt bankenanalist B. van der Feen de Lille van Rabo Securities. "Lloyds heeft bovendien een grote naam als bank die werkt aan shareholders value, terwijl pogingen bij Fortis daartoe nog niet tot uitdrukking komen in de koers van het aandeel."

Britse banken behoren tot de meest winstgevende in Europa, doordat zij zich consequent richten op de activiteiten met de hoogste marge. Dus meer op het bankieren voor particulieren - retail banking - dan voor bedrijven - het corporate banking, waar de concurrentie hevig is en grensoverschrijdend. "Het gebeurt wel dat een bank tegen een laag tarief een overbruggingskrediet geeft aan een bedrijf, dat later een beroep wil doen op de kapitaalmarkt. Als het bedrijf naar de beurs gaat via dezelfde bank, komt dat geld wel terug bij de investment bank. Zo niet, dan resteert alleen een lage marge", geeft Van der Feen de Lille aan.

Mocht Fortis iets moois krijgen met Lloyds, dan is dat een nieuwe stap op weg naar een pan-Europese bank. Lloyds krijgt toegang tot de eurozone en dat kan de bank een voorsprong geven op andere Britse banken in het geval Groot-Brittannië zijn pond verruilt voor de euro. Fortis krijgt er dan een nieuwe thuismarkt bij naast Nederland en België. "Het blijft maar een gerucht hoor", benadrukt Van der Feen.

Dat een gerucht toch een stevige uitwerking heeft op beleggers, komt doordat zij met bankenanalistren ervan overtuigd zijn dat er een nieuwe ronde van schaalvergroting zit aan te komen in de Europese banksector. De komst van de ene euro heeft de bankenmarkt in een klap zoveel vergroot, dat zelfs tot voor kort grote banken klein lijken. Europese banken zijn dan ook naarstig op zoek naar fusie- en overnamekandidaten om een tweede of derde thuismarkt te scheppen. Die gedachte voedt al tijden koersbewegingen van bankaandelen.

In de praktijk gaat dat nog niet zo eenvoudig en vormen cultuurverschillen en gevoelens van nationale trots een belangrijk obstakel. Zo hebben de Fransen de verkoop van CIC, waarvoor ABN Amro in de race was, uiteindelijk in eigen land gehouden. "Je ziet dat met name een bank als ABN Amro wat achterblijft in dit spel. De strategie van ABN Amro om onder een merknaam te werken is belemmerend bij de overname van bedrijven die graag hun eigen naam behouden", zegt Van der Feen. ABN Amro, dat in het verleden al eens interesse heeft getoond voor de Italiaanse tak van het Franse Crédit Lyonnais, heeft zich inmiddels ingekocht in Banco di Roma - een investering voor de lange termijn.

Bankverzekeraar ING, de andere grote financiële instelling in Nederland, heeft eind vorig jaar een bod van 10 miljard euro gedaan op het Franse CCF. "Ik sluit niet uit dat het ING toch lukt, juist doordat zij de verschillende onderdelen onder eigen naam laten opereren", zegt Van der Feen. Als het lukt, dan heeft ING naast Nederland een thuismarkt in België (BBL), Duitsland (BHF) en Frankrijk.